Απληστία, κρίση και σύγκρουση γενεών

του Τάσου Γιαννίτση

Το ότι υποθηκεύαμε το μέλλον των νέων γενεών ένας κόσμος το είχε αντιληφθεί αρκετά πριν από την κρίση, και όσοι έκαναν ότι δεν άκουγαν, το αντιλήφθηκαν με βίαιο τρόπο -και το πλήρωσαν, αλλά όχι μόνον αυτοί- όταν ξέσπασε η κρίση. Αλλωστε, και όσοι άκουγαν, δεν μπορούσαν να κάνουν πολλά πράγματα. Οι κυρίαρχες αντιλήψεις τούς έβαζαν στο περιθώριο. Γενικά, ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας λειτουργούσαν με βάση το τι ακουγόταν ευχάριστα, αδιάφορα αν ήταν και ψεύτικο, αρκεί να ησύχαζε την ψυχή - για να παραφράσω Σαββόπουλο και Bob Dylan.

Η κρίση δεν ανέδειξε απλώς τη συστημική αδυναμία μας να συλλαμβάνουμε βροντερά μηνύματα και να αντιδρούμε αποτελεσματικά. Εφερε στην επιφάνεια την απληστία των πρώτων μεταπολεμικών σε βάρος των πρόσφατων γενεών, έτσι όπως εκδηλώθηκε σε πολλά μέτωπα - στην οικονομία, στο περιβάλλον, στις συντάξεις, στη δυνατότητα ανέλιξης. Σε όλα αυτά τα πεδία οι μεταπολεμικές γενιές της χώρας, χωρίς ισχυρό σύστημα παραγωγής, πέτυχαν το ιστορικά καλύτερο αποτέλεσμα ευημερίας. Με μια διαφορά: ότι το βαρύτατο κόστος των επιλογών τους απέφυγαν έντεχνα να το πληρώσουν οι ίδιες και το μετέφεραν στις επόμενες γενιές. Θα μπορούσα να παρομοιάσω την εξέλιξη αυτή χρησιμοποιώντας μια χρηματοοικονομική έννοια: την προεξόφληση. Στην ουσία όλες αυτές τις προηγούμενες δεκαετίες είχαμε στο κοινωνικό πεδίο μια γενίκευση της πρακτικής της προεξόφλησης και απόσπασης ευημερίας από το μέλλον και τις επόμενες γενιές, σε όφελος των γενεών που προεξοφλούσαν και μετέθεταν τον λογαριασμό στους επόμενους.

Για να φανεί πιο παραστατικά το τι ακριβώς συνέβη, πως δεν συνέβη τυχαία αλλά το κάναμε να συμβεί και πώς αυτό λειτούργησε ως Αρμαγεδδών για όλη σχεδόν την κοινωνία, θα αναφέρω τρεις χαρακτηριστικές επιλογές:

οι παλαιότερες γενιές δανείστηκαν ανεξέλεγκτα για να απολαύσουν εισόδημα, απασχόληση ή εξουσία διαφόρων τύπων. Τα δάνεια αυτά (δημόσια και ιδιωτικά) πρέπει να αποπληρωθούν σε βάθος δεκαετιών από τις νέες γενιές. Επειδή όμως είναι εξωτερικά δάνεια, το ετήσιο εθνικό εισόδημα θα μειώνεται κατά το ποσό της εξυπηρέτησής τους σε όφελος άλλων κοινωνιών, που αντί να κάνουν κατανάλωση, αποταμίευσαν και μας δάνεισαν. Δηλαδή, ακόμα και αν το χρέος ξανακουρευτεί, οι γενιές που ζουν ήδη σε περίοδο ισχνών αμοιβών, ισοπεδωτικής ανεργίας και χαμηλών προσδοκιών, καλούνται για πολλά χρόνια να δουλεύουν ώστε να ξεπληρώσουν τα θηριώδη δάνεια και την απληστία των παλαιότερων.

Το ασφαλιστικό σύστημα μοιράζει πλέον συντάξεις που είναι τμήμα μόνο των προγενέστερων. Γιατί; Μα γιατί το σύστημα λειτουργούσε απλόχερα (και για κάποιους πολύ απλόχερα) υπέρ όσων έβγαιναν στη σύνταξη έγκαιρα, ενώ έτσι υποθηκευόταν για τους μελλοντικούς ασφαλισμένους. Κανείς δεν ήθελε να δει κατάφατσα τι σημαίνει κοινωνική προστασία για μια κοινωνία και τι ευρύτατες επιπτώσεις είχε η άρνηση μιας έγκαιρης μεταρρύθμισης σε ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες.

Η για δεκαετίες δίψα για εύκολο, γρήγορο, αρπακτικό ή παράνομο κέρδος, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις σε όρους «συλλογικού συμφέροντος» έχει οδηγήσει σε μια πολύ σημαντική περιβαλλοντική καταστροφή, που ξεκινάει από τα σκουπίδια, τη μόλυνση ή τον θαλάσσιο πλούτο και εκτείνεται μέχρι την πολιτιστική κληρονομιά, τον αγροτικό τομέα ή την ερήμωση των εδαφών. Ολα αυτά καταστρέφονται, γιατί άτομα, επιχειρήσεις, δήμοι, κράτος ληστεύουν το περιβάλλον χωρίς να πληρώνουν το κόστος της χρήσης πόρων. Ομως το κόστος αυτό θα πληρωθεί μαζεμένο από τις νέες γενιές, όταν αποκτήσει μια κρίσιμη μάζα. Και ο λογαριασμός τότε θα είναι εκρηκτικός.

Τις απρόβλεπτες προεκτάσεις όλων αυτών των αντιλήψεων, επιλογών και συμπεριφορών αρχίζουμε να τις βλέπουμε: οι πιο ικανοί και τολμηροί νέοι φεύγουν για όπου μπορούν και όσο θα αντιλαμβάνονται καλύτερα την κατάσταση, τόσο περισσότερο θα φεύγουν από τον κόσμο που τους επιφύλαξαν οι πρόγονοί τους. Φεύγοντας δεν έχουν να υποστούν τίποτα από τα βάρη που πιστέψαμε ότι θα τους μεταφέραμε. Εισόδημα, συντάξεις, κοινωνική περίθαλψη και επαγγελματική ανέλιξη θα αποκτήσουν στις χώρες που θα εγκατασταθούν, το χρέος θα το ξεπληρώνουν όσοι μένουν στην Ελλάδα, η υπερφορολόγηση και η τεράστια φορολογική ανισότητα θα περιοριστεί στους ιθαγενείς, και οι συνέπειες της περιβαλλοντικής καταστροφής θα μείνουν σουβενίρ στους κοινωνικά και βιολογικά πιο αδύναμους, που τους λείπει η υψηλή κινητικότητα.

Διώχνοντας από τη χώρα έναν κρίσιμο όγκο ανθρώπινου κεφαλαίου, οι επιπτώσεις που προανέφερα θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο όσους μείνουν εδώ. Επίσης, η αποδυνάμωση της κοινωνίας από το πιο ικανό, μορφωμένο και έξυπνο δυναμικό και η διόγκωση του ηλικιωμένου πληθυσμού, που αναγκαστικά σημαίνει άτομα λιγότερο δεκτικά στην εξέλιξη της γνώσης, πιο συντηρητικά στην ανάληψη επενδυτικών ή άλλων πρωτοβουλιών, λιγότερο ευέλικτα στη σκέψη και στη δράση, θα σημαίνει ένα πλήγμα για τις προοπτικές ανάπτυξης της χώρας και την ευημερία της ελληνικής κοινωνίας.

Στο μεταξύ, όσοι πιστεύουν ότι θα σώσουν τη χώρα δέρνοντας και βασανίζοντας, μαζί και όσοι τους θαυμάζουν, θα καταφέρουν και αυτοί ό,τι και οι παλαιότεροι: να κάνουν το μέλλον της χώρας και ιδίως το δικό τους ακόμα πιο οδυνηρό. Να μετατρέψουν την Ελλάδα σε ένα κοινωνικό λάκκο στα Κάτω Βαλκάνια, όπου μια πλειοψηφία από γέροντες, από ανήμπορους και ανίκανους, θα αγωνίζονται σε ένα μακροχρόνιο τέλμα για πολύ μικρότερη από τη σημερινή ευημερία και θα αντισταθμίζουν τη διαφορά με την ψυχική ικανοποίηση που θα τους δίνει η αίσθηση ενός καθαρού από μετανάστες βάλτου - εκτός αν στο μεταξύ αποκτήσουμε μια αξιόπιστη μεταναστευτική πολιτική, αλλά και ένα αξιόπιστο Κράτος Δικαίου. Ολα αυτά βέβαια, σε ένα καυτό γεωπολιτικό περίγυρο, με ισχυρό πληθυσμιακό και οικονομικό δυναμικό, όπου αν ήθελε προκύψει ένταση, θα την αντιμετώπιζαν ξανά με τα ίδια σύνδρομα που οδήγησαν στην καταστροφή του 1922, στον εμφύλιο, στη δικτατορία και τη συνακόλουθη ένδοξη απώλεια της Βόρειας Κύπρου ή στη σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάρρευση.

Για την πολιτική, μια τέτοια προοπτική, ακόμα και αν φαντάζει υπερβολική -που δεν είναι τόσο- σημαίνει ότι τα προβλήματα της κρίσης είναι πολύ ευρύτερα από τα οικονομικά. Σημαίνει ότι ένας εθνικός σχεδιασμός για την κρίση πάει πολύ πέρα από την οικονομία, ότι το φάσμα των εθνικών προτεραιοτήτων είναι ευρύτατο, και ότι οι προεκτάσεις της κρίσης απαιτούν καινοτόμα πολιτική σκέψη, επιτακτική και αποφασιστική κινητοποίηση. Αλλιώς, το κόστος της πολιτικής, και όχι μόνο, αδράνειας για όσους ζουν στον τόπο αυτό, θα είναι τότε οδυνηρό και μη αναστρέψιμο.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_27/10/2012_500054

Την τρόικα δεν τη νοιάζει ποιοι θα πληρώσουν

του Θόδωρου Σκυλακάκη

Θα ξεκινήσω με μια προσωπική εμπειρία. Όταν πριν ένα χρόνο συνάντησα τους εκπροσώπους της τρόικας έθεσα πολλά από τα θέματα που αναδεικνύονται στο κείμενο που ακολουθεί. Υπερφορολόγηση παραγωγικού τομέα, παράλογες πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, ψεύτικες αναπηρικές συντάξεις. Συνάντησα «ευγενική» αδιαφορία σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις των μέτρων στην κοινωνική δικαιοσύνη και τα κίνητρα στην οικονομία. Ο Τόμσεν το είπε και δημόσια απαντώντας σε ερώτησή μου στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου. Από πού θα βρεθούν τα λεφτά είναι υπόθεση των Ελλήνων.
Είναι λοιπόν οι συγκεκριμένες επιλογές μέτρων της κυβέρνησης ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ(;) αναπόφευκτες; Κυβέρνηση και αντιπολίτευση προσπαθούν, με τον τρόπο τους η κάθε μια, να μας πείσουν γι’ αυτό. Η κυβέρνηση εμφανιζόμενη περίπου ως καταναγκαστική στενογράφος της τρόικας και η αντιπολίτευση επιμένοντας σε παραλογισμούς χειρότερους κι από τα αλήστου μνήμης «Ζάππεια» του νυν πρωθυπουργού κ. Α. Σαμαρά.

Η πραγματικότητα είναι ότι τα κυβερνητικά μέτρα, με τον οριζόντιο χαρακτήρα τους και την προκλητικά συστηματική κακομεταχείριση των παραγωγικότερων Ελλήνων, υποκρύπτουν μια θεμελιώδη επιλογή του σημερινού πολιτικού συστήματος: Τη διατήρηση, κατά το δυνατόν, της συντεχνιακής κομματοκρατίας. Για να το πούμε απλά τα παραδοσιακά κόμματα υπερασπίζονται τα ρουσφέτια τους μέχρι τελικής πτώσεως… των υπολοίπων. Εξηγούμαι. Η συγκυβέρνηση:

Κόβει οριζόντια τα δώρα στους φτωχότερους συνταξιούχους, για να διατηρήσει σχετικά άθικτες τις μεγάλες συντάξεις για τις οποίες δεν έχουν ποτέ πληρωθεί αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που έχουν δώσει τα κόμματα σε πενηντάρηδες και σαραντάρες. Περιλαμβανομένων βεβαίως και των συντάξεων των βουλευτών, διοικητών τραπεζών και άλλων πολιτικών παραγόντων.

Κόβει οριζόντια τα δώρα και τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και εξαφανίζει τα κίνητρα απόδοσης στο δημόσιο, για να αποφύγει να απομακρύνει τους πολλές δεκάδες χιλιάδες υπαλλήλους που μπήκαν στο δημόσιο χωρίς διαδικασίες τα τελευταία χρόνια. Εις βάρος βεβαίως όσων διορίστηκαν αξιοκρατικά.

Φορολογεί οριζόντια «ό,τι περπατάει, ό,τι πετάει και ό,τι κολυμπάει» (και βέβαια ό,τι κάθεται ακίνητο), αυξάνοντας τους συντελεστές των φόρων που πληρώνουν οι κατά τεκμήριο ειλικρινέστεροι και γιγαντώνοντας τα κίνητρα για φοροδιαφυγή. Αντίθετα δεν δείχνει ιδιαίτερη πολιτική βούληση έναντι γνωστών και επώνυμων φοροφυγάδων. Χαρακτηριστικά δεν είναι μόνο τα κωμικοτραγικά επεισόδια της λίστας Λαγκάρντ, αλλά και η πρόθεσή της κυβέρνησης να μην ελέγξει επί της ουσίας αν τα μεγάλα εμβάσματα στο εξωτερικό προέρχονται ή όχι από φοροδιαφυγή. Είναι προφανές ότι όπου τα χρήματα προέρχονται π.χ. από κλοπή ΦΠΑ, λαθρεμπόριο καυσίμων κ.λπ., η σχετική ρύθμιση που συζητείται (λήξη με καταβολή ενός φόρου 30%), αποτελεί δώρο στους φοροφυγάδες και λαθρεμπόρους.

Κόβει επιδόματα αναπήρων και άλλων αδύνατων κοινωνικών ομάδων και δεν εξετάζει εις βάθος ούτε το τεράστιο σκάνδαλο των ψεύτικων αναπηρικών συντάξεων, ούτε τα σκάνδαλα υπερτιμολογήσεων δισεκατομμυρίων στον τομέα της υγείας. Στους ψευτοαναπήρους έχουμε μόνο ενδεικτικούς ελέγχους (Ζάκυνθος, Χίος κ.λπ.) και τιμωρίες χάδια για μετρημένους στα δάχτυλα υπηρεσιακούς αυτουργούς. Οι πολιτικοί αυτουργοί αντίθετα μένουν «γνωστοί-άγνωστοι» και ανενόχλητοι και μερικοί από αυτούς διατείνονται ότι παλεύουν για τη σωτηρία της χώρας.

Αποδέχεται την μονομερή επιδείνωση του εργασιακού καθεστώτος των ιδιωτικών υπαλλήλων, της κατ’ εξοχήν παραγωγικής και αδικημένης κοινωνικής ομάδας, που φέρει το κύριο βάρος της εφιαλτικής ανεργίας, αντί να προτείνει τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων με τη μείωση του φορολογικού τους βάρους. Με τι χρήματα; Για παράδειγμα παγώνοντας τους διορισμούς και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις πενηντάρηδων στο δημόσιο, περιορίζοντας την ουσιαστικά άθικτη υπερμεγέθη ΕΡΤ (που συνεχίζει να προσλαμβάνει όταν στην Ισπανία η τηλεόραση της περιφέρειας της Βαλένθια απομάκρυνε τα 2/3 του προσωπικού της) κ.λπ.

Η κυβέρνηση ασφαλώς και πρέπει να λάβει επώδυνα δημοσιονομικά μέτρα. Η παραγωγική Ελλάδα δεν μπορεί να ανασάνει και να δημιουργήσει δουλειές, αν δεν προηγηθεί δραστική και –επαναλαμβάνω- δυστυχώς εξαιρετικά επώδυνη μείωση του μεγέθους και όλων των δαπανών του κράτους. Πρέπει όμως να προηγούνται οι ισχυροί και οι ρουσφετολογημένοι, όχι οι αδύνατοι και παραγωγικοί. Η τρόικα ζητά κυνικά να βρεθούν τα χρήματα. Η συγκυβέρνηση είναι που επιλέγει ποιοι θα πληρώσουν. Και το κάνει με τρόπο και άδικο και οικονομικά αναποτελεσματικό, κάτι που σε συνδυασμό με την άρνηση των Ευρωπαίων να βάλουν σοβαρά χρήματα για επενδύσεις στην Ελλάδα, οδηγεί δυστυχώς το πρόγραμμα σε μια ακόμα αποτυχία.

http://www.skylakakis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1726:skylakkis-article-free-sunday-28-10-2012&catid=53:skylakakis-category-drastiriotites&Itemid=105

Το σύντομο καλοκαίρι της αξιοκρατίας

Tου Πασχου Μανδραβελη

Eνα από τα πολλά παράπονα για τη διαχείριση της κρίσης από την κυβέρνηση του κ. Γιώργου Παπανδρέου είναι ότι άργησε πολύ η τοποθέτηση νέων διευθυντών στις εφορίες. Δίκαιο παράπονο, μιας και σ’ αυτόν τον τομέα η σχεδόν καλβινιστική λογική του πρώην πρωθυπουργού ήταν να φτιάξει μόνιμους θεσμούς αξιοκρατίας στο Δημόσιο, παρά το γεγονός ότι η κρίση πλησίαζε επικίνδυνα. Ετσι, τον Μάρτιο του 2010 (δύο μήνες πριν από το Μνημόνιο) ο τότε υπουργός Εσωτερικών κ. Γιάννης Ραγκούσης κατέθεσε τον νόμο 3839 που προέβλεπε: 1) μια επιτροπή ανώτατων δικαστικών που να επιλέξει τα μόνιμα κριτήρια για τις προαγωγές των δημοσίων υπαλλήλων, και 2) τη δημιουργία του πενταμελούς Ειδικού Συμβουλίου Επιλογής Προϊσταμένων (ΕΙΣΕΠ) το οποίο στελεχώνεται από τέσσερα μέλη του ΑΣΕΠ και ένα μέλος του Συνηγόρου του Πολίτη. Να σημειώσουμε ότι και οι δύο αυτοί φορείς είναι «καθαρές» ανεξάρτητες αρχές, που σημαίνει ότι εκ του Συντάγματος δεν υπόκεινται σε κυβερνητικό ή άλλο έλεγχο.

Ολα αυτά όμως ενέχουν ένα από τα βασικά μειονεκτήματα της δημοκρατίας, που είναι η χρονοτριβή. Γράφαμε και παλιότερα ότι ένα από τα βασικά ελαττώματα του πολιτεύματός μας είναι ότι απαιτεί χρόνο στη λήψη των αποφάσεων (επιτροπές, διαβούλευση, Βουλή κ.λπ.), ενώ οι αποφάσεις ενός απολυταρχικού ηγεμόνα ή ενός κομματικού κράτους δεν έχουν τέτοιες πολυτέλειες. Αναλαμβάνεις, διορίζεις, τέλειωσες.

Αυτό το μειονέκτημα ήρθε να διορθώσει μόλις ανέλαβε αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος. Αφουγκραζόμενος τον προηγούμενο κλαυθμό των ΜΜΕ, ο «μέγας λαϊκός» και νυν αρχηγός του ΠΑΣΟΚ πέρασε τροπολογία σύμφωνα με την οποία «καθ’ όλη τη διάρκεια του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής η τοποθέτηση και η λήξη θητείας των προϊσταμένων των κατωτέρω οργανικών μονάδων, επιπέδου Τμήματος, Υποδιεύθυνσης και Διεύθυνσης του Υπουργείου Οικονομικών, διενεργείται με μόνη απόφαση του Υπουργού Οικονομικών».

«Με μόνη απόφαση του Υπουργού Οικονομικών» αποκτήσαμε ευελιξία, αλλά προκοπή δεν είδαμε. Προφανώς οι διευθυντές των φορολογικών υπηρεσιών που επέλεξε ο κ. Βενιζέλος (ΠΑΣΟΚ) δεν απέφεραν έσοδα και γι’ αυτό ο νυν υφυπουργός Οικονομικών κ. Μαυραγάνης (Ν.Δ.) κατέθεσε νέα τροπολογία, σύμφωνα με την οποία «λήγει η θητεία των προϊσταμένων οργανικών μονάδων... οι νέοι επικεφαλής του φοροεισπρακτικού και φοροελεγκτικού μηχανισμού θα τοποθετηθούν με απόφαση του (νέου) υπουργού Οικονομικών». Οπως ορθώς επισημαίνει σε μακροσκελή του ανακοίνωση ο κ. Ραγκούσης «έχουμε σε επίπεδο επιλογής προϊσταμένων της δημόσιας διοίκησης εποχές “πλατείας Κλαυθμώνος”. Κάθε κυβέρνηση διώχνει τους κομματικά μη αρεστούς για να προάγει τους “φίλους”. Ο κ. Βενιζέλος άνοιξε την κερκόπορτα και οι βουλευτές, τα κομματικά και τα συνδικαλιστικά στελέχη της Ν.Δ. θα στήσουν το επόμενο διάστημα τη δική τους πελατειακή πυραμίδα στον τόσο κρίσιμο και νευραλγικό χώρο της οικονομικής λειτουργίας της χώρας».

Φυσικά δεν γνωρίζουμε αν το ΕΙΣΕΠ θα έκανε καλύτερες επιλογές προϊσταμένων από τον κ. Βενιζέλο ή τον κ. Μαυραγάνη. Αυτό όμως που ξέρουμε σίγουρα είναι ότι το προηγούμενο σύστημα είχε αποτύχει. Ισως γι’ αυτό γυρίσαμε πίσω. Ενα αποτυχημένο σύστημα μπορεί να είναι κερδοφόρο για κάποια υποσυστήματά του.

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_24/10/2012_467171

ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΤΟΜΑΡΙΑ

Ρε δεν μας παρατάτε ήσυχους που ανακαλύψατε ότι ο Σαμαράς με την παρέα του, που είναι η συνέχεια του Καραμανλή και της παρέας του που ρήμαξαν τον τόπο, έγινε ξαφνικά άψογος και σωτήρας της χώρας; Όταν επί έξι και πλέον μήνες στη χώρα δεν κινείται ούτε φύλλο; Όταν ό,τι μα ό,τι παρουσιάζουν ως έργο τους, είναι το αίμα που φτύσαμε δουλεύοντας 24 ώρες το 24ωρο και οι «σωτήρες» μας πέταγαν αβγά, γιαούρτια και κατάρρες ως δοσίλογους, μιαρούς εφαρμοστές του μνημονίου; Και τα λέτε αυτά εσείς που διατελέσατε υπουργοί των κυβερνήσεων του Παπανδρέου; Τώρα καταλαβαίνω απόλυτα γιατί μας βρίζει ο κοσμάκης. Και γιατί πράγματι φταίει ο Παπανδρέου. Γιατί προκειμένου να σώσετε το πολιτικό τομάρι σας πουλάτε και τη μάνα σας και παρόλα αυτά σας έκανε υπουργούς. Πάτε και στη ΝΔ τώρα. Εμπρός στον δρόμο που χάραξε η Άρια. Α! και να μην ξεχάσω: Πάτε και στον ηγούμενο Εφραίμ να πάρετε την ευχή του.

http://xinidis.blogspot.gr/2012/10/blog-post_4125.html?m=0

Υ.Γ:

Ν' αγιάσει το στόμα σου άνθρωπέ μου!

(αυτός και μερικοί ακόμη είναι αυτοί που τα λαμόγια μέσα κι έξω από το ΠΑΣΟΚ βαφτίσαν "κηπουρούς του Παπανδρέου", όχι για κανέναν άλλο λόγο, παρά μόνο γιατί τους χαλάγανε την πιάτσα και γιατί τους φοβόντουσαν)

Ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός

του Β. Σωτηρόπουλου

Υπάρχει διάχυτο και συνέχεια αναπτυσσόμενο ένα "κίνημα", ας πούμε, το οποίο, για λόγους κωδικοποίησης, θα ορίσω ως "συνωμοσιολογικό πατριωτισμό". Είναι γνωστό ότι η αγάπη για την Ελλάδα πολλές φορές συνοδεύεται από μια μεταφυσική πεποίθηση ότι υπάρχουν, αφενός, υπερκόσμιες δυνάμεις που προστατεύουν την χώρα και το έθνος (άρα, δεν χρειάζεται να κάνουμε και πάρα πολλά εμείς οι Έλληνες από μόνοι μας, αρκεί να είμαστε ευσεβείς), ενώ, αφετέρου, υπάρχουν βεβαίως και οι αντίρροπες σατανικές δυνάμεις που θέλουν να καταστρέψουν την Ελλάδα (για λόγους που κυμαίνονται σε ένα αντίστοιχα ευρύ φάσμα δεισιδαιμονίας και ανορθολογισμού).

Με το Διαδίκτυο, ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός έχει θεριέψει, αφού κάθε "είδηση" που αφορά τις παραπάνω υπερκόσμιες ή σατανικές δυνάμεις γνωρίζει ευρύτατη διάδοση και αναπαραγωγή από καλόπιστους (και από τους κακόπιστους εκμεταλλευτές). Το "πρόβλημα" είναι οτι με το Διαδίκτυο είναι πια τόσο εύκολη η αναζήτηση της τεκμηρίωσης (τουλάχιστον για όσες πληροφορίες είναι δημοσιευμένες - ναι, υπάρχει ακόμη offline κόσμος) που, κάθε μέρα σχεδόν, αποκαλύπτεται ότι ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός θα συνεχίσει να αφορά μόνο όσους πιστεύουν, αλλά δεν ερευνούν. Σημειωτέον, ότι ο συνωμοσιολογικός πατριωτισμός βρίσκει γόνιμο έδαφος σε ένα διαδικτυακό κοινό που ταυτίζεται με τον παθητικό τηλεθεατή, η ενεργητικότητα του οποίου περιορίζεται στην ταχύτητα με την οποία χειρίζεται το τηλεκοντρόλ, ενώ δεν θα άνοιγε ούτε λεξικό αν πέσει σε κάτι άγνωστο ή περίεργο. Είναι ένα κοινό που, ακόμη και στο Διαδίκτυο, μένει εγκλωβισμένο σε μια περίκλειστη πηγή πληροφόρησης, κάνοντας ελάχιστη χρήση των μηχανών αναζήτησης και μηδενική χρήση στην αναζήτηση τεκμηρίωσης ή διασταύρωσης από εξωδιαδικτυακές πηγές. Απορρίπτοντας, συχνά, ως εκ προοιμίου κατευθυνόμενη, κάθε φωνή που αποκαλύπτει την πλάνη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τέτοιες φωνές φημώνονται, ακόμη και με κινητοποίηση του μηχανισμού της κρατικής καταστολής, για να παύσουν να μεταδίδουν "εθνικά" επίπονες αλήθειες. Λες και υπάρχει έθνος που μπορεί να προκόψει, όταν άγεται και φέρεται από πλάνες και απάτες!

Είναι το κοινό που αναμένει ότι η κρίση, αφού προέρχεται από σατανικές παρεμβάσεις, θα ξεπεραστεί με τον από μηχανής "θεό" που θα σώσει τη Χώρα, είτε αυτός είναι οι μετοχές μιας παλιάς Τράπεζας που ξαφνικά απέκτησαν ανυπολόγιστη αξία, είτε είναι οι ομογενείς που διαθέτουν ομόλογα μυθικών Ατλαντίδων, είτε εξωλογικές οντότητες που θα πραγματοποιήσουν θαύματα, πολλαπλασιάζοντας τα ψάρια και τα ψωμιά. Είναι επίσης το κοινό που θα "ανακαλύψει" τις μύχιες σκέψεις των προαιώνιων εχθρών του έθνους, οι οποίοι είναι φυσικά πρόσωπα (η προσωποποίηση λειτουργεί πάντα ως καλή εικονογράφηση του εχθρού), στους οποίους θα αποδοθούν σχέδια καταστροφής της χώρας, προπαρασκευαστικές πράξεις ή ακόμη και δηλώσεις άφατου μίσους και φθόνου που, τελικά, αποδεικνύεται πάντοτε (πάντοτε, όμως!) ότι δεν έγιναν ποτέ. Και υπάρχουν και οι μυστικές αδελφότητες, λέσχες, εταιρείες και δεν συμμαζεύεται, οι οποίες επίσης απεργάζονται την καταστροφή του έθνους, ακριβώς όπως κάποτε είχαν εξάλλου προετοιμάσει το έδαφος για την επανάσταση του 1821 και μέλη τους έγιναν εθνικοί ήρωες. Ένα μεγάλο, πλατύ κοινό, έτοιμο να χρηματοδοτήσει κάθε πιθανή απάτη, να ψηφίσει κάθε λαοπλάνο που θα φέρει μια νέα Μεγάλη Ιδέα, να ενισχύσει οτιδήποτε επιβεβαιώνει τις πλανημένες πεποιθήσεις του.

Η εποχή ευνοεί κάθε είδους τέτοια απάτη, τσαρλατάνο, αυτόκλητο μεσσία, διασπορέα ψευδών ειδήσεων και εκμεταλλευτή της άγνοιας. Ταυτόχρονα, η τεχνολογία ευνοεί την αποκάλυψη των πλαστογραφήσεων, την αποδόμηση κάθε ανορθολογικού στερεοτύπου και την διεύρυνση των οριζόντων της έρευνας και της αναζήτησης της λογικής εξήγησης. Υπάρχουν βέβαια και ορισμένα κριτήρια για να οσμίζεται κανείς από που προέρχεται μια ψευδής είδηση, ορισμένα από τα οποία είναι και στοιχειώδη (λ.χ. "ειδήσεις" που γραμμένες στα κεφαλαία και ανορθόγραφα - όχι, οτιδήποτε είναι "αντισυστημικό" δεν σημαίνει αυτομάτως και ότι είναι ακριβές). Ωστόσο, κριτήριο δεν είναι, τελικά, η πολιτική ή κομματική τοποθέτηση: ο ανορθολογισμός και η παράνοια βρίσκεται σε κάθε χώρο εύπιστων, όσο κι αν βρίσκει πιο εύφορο έδαφος στην αγραμματοσύνη, στην αμορφωσιά, στην προκατάληψη, την δεισιδαιμονία και την πνευματική τεμπελιά. Των οποίων την "αποκλειστικότητα" δεν διεκδικεί κανένας χώρος, είτε πολιτικός, είτε επιστημονικός, είτε κοινωνικός ή θρησκευτικός.

https://www.facebook.com/notes/vasilis-sotiropoulos/%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82/10151134706399051

Συνέντευξη της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ στο maga.gr

Είστε ένα σπουδαίο παράδειγμα Ελληνίδας που τα κατάφερε μακριά από την Ελλάδα. Λέγεται ότι οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν στο εξωτερικό ενώ δυσκολεύονται εντός των συνόρων.

Αυτό είναι ψέμα. Οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν στο εξωτερικό όσο και οι υπόλοιποι, γιατί μπαίνουν σε ένα κύκλωμα το οποίο διαθέτει όλα τα νέα τεχνικά μέσα. Με καθηγητάδες που τους σέβονται και δεν τους δίνουν μόνο ένα βιβλίο να διαβάσουν. Διαπρέπουν όπως και όλα τα άλλα παιδιά.

Μην ξεχνάτε ότι άλλοι λαοί έχουν κατακτήσει περισσότερα βραβεία από εμάς. Δεν μιλώ για βραβεία λογοτεχνίας, μιλώ για βραβεία επιστημονικά. Εμείς, για παράδειγμα, δεν έχουμε κανένα επιστημονικό βραβείο Νόμπελ.


Λέμε συχνά ότι η “πατρίδα τρώει τα παιδιά της”, ισχύει αυτό;

Όχι αυτό δεν ισχύει. Πρέπει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η Ελλάδα έχει μία ιστορία τέτοια που επιβάλλει στους Έλληνες να είναι ναι μεν απόγονοι των ένδοξων αρχαίων, αλλά και να παραδειγματίζονται από αυτούς. Εμείς όμως, το μόνο που επιδιώκουμε είναι να είμαστε “απόγονοι” και αυτό μας αρκεί.

Δεν ρωτήσαμε ποτέ ποιός έδωσε τον ηλεκτρισμό… Δεν μπορώ να πω ότι η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της, απλώς η Ελλάδα είναι ένας μικρός τόπος, που με δυσκολία προσπαθεί να ορθοποδήσει, άρα και τα παιδιά της μαζί.





Σκεφτήκατε ποτέ να επιστρέψετε και να εργαστείτε στην Ελλάδα;

Ποτέ. Στο Παρίσι έχω την οικογένειά μου. Εκεί βρίσκεται όλη μου η σταδιοδρομία. Εξάλλου με τη γλώσσα που έχω και με τις αλήθειες που θέλω να λέω – και δεν μπορώ παρά να τις λέω -, δεν θα ήμουν ούτε βοηθός πανεπιστημίου στην Ελλάδα. Αν έλεγα π.χ. ότι είναι σκάνδαλο να έχουν ένα και μόνο σύγγραμμα οι φοιτητές, ποιός καθηγητής του οποίου θα είναι αυτό το σύγγραμμα, θα με ψήφιζε για να γίνω κάτι; Κανένας.

Για αυτό λέω ότι οι Έλληνες όταν βγαίνουν έξω γίνονται πραγματικά καλοί επιστήμονες. Εκεί βρίσκονται σε ένα χώρο ο οποίος είναι πρόσφορος για την επιστήμη και για την έρευνα. Εδώ δεν είναι.

Κάποτε υπήρξα πρόεδρος της επιτροπής Ηθικής για τις Επιστήμες. Με ρωτούσαν οι Έλληνες δημοσιογράφοι, “μα γιατί κυρία Αρβελέρ δεν υπάρχει εδώ μία επιτροπή τέτοιου είδους;” και τους απαντούσα “υπάρχει επιστήμη;” – πρώτον -, μετά σταματάω και λέω “υπάρχει ηθική;”. Μπορεί να μην είναι αλήθεια, αλλά ήταν μία ατάκα σε δημοσιογράφους οι οποίοι με ενοχλούσαν.


Οι Έλληνες θεωρούν ότι πρέπει οπωσδήποτε τα παιδιά τους να πάρουν ένα πτυχίο. Ίσως έχετε ενημερωθεί ότι προτάθηκε πρόσφατα να αποτελεί και αυτό ακόμη το πτυχίο τεκμήριο για την εφορία. Από την άλλη βλέπουμε ότι οι πτυχιούχοι καταλήγουν άνεργοι.


Αυτή η κατάσταση που περιγράφετε δεν είναι καινούρια. Στο τέλος του 19ου αιώνα ο Άμποτ, ο οποίος ήταν φίλος της Ελλάδας, έγραψε ότι οι Έλληνες έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό σε σπουδαγμένους ανθρώπους που σπάνε χαλίκια στους δρόμους. Αυτό λοιπόν είναι παλιό φαινόμενο και ίσως φανερώνει αυτή την προσήλωση του Έλληνα στο καλύτερο, το οποίο είναι εφικτό μέσα από τη γνώση.

Αν μας μένει κάτι από την αρχαιότητα, είναι αυτή η προσκόλληση στο “γιατί” και στο να απαντάμε σε αυτό το “γιατί”. Αυτό αποτελεί την βάση για την προώθηση μίας γνώσης, επιστημονικής και όχι μόνο. Επομένως, είναι η καθημερινότητά μας. Ωστόσο το πανεπιστήμιο δεν δίνει επαγγελματικά εφόδια για να μπορέσουν αυτοί οι οποίοι έχουν τελειώσει τις σπουδές τους να τύχουν της ανάλογης επαγγελματικής αποκατάστασης. Για αυτό δεν θα μπορούσε να υπάρξει μεγαλύτερη βλακεία από το να παίρνουν φόρους από αυτούς τους ανθρώπους.

Ήμουν στο πανεπιστήμιο την εποχή που εισάγονταν 30 κορίτσια και 60 αγόρια, στο φιλολογικό ή στο αρχαιολογικό τμήμα, καθώς δεν υπήρχαν και άλλα. Στο φιλολογικό πήγαιναν όσοι ήθελαν να δουλέψουν κτλ. Στο αρχαιολογικό είχαμε φτάσει πολλοί λίγοι, καμιά εικοσαριά, και εκεί υπήρχαν όλα τα μεγάλα ονόματα. Όσοι ήταν γόνοι επιφανών αθηναϊκών οικογενειών ήταν στο αρχαιολογικό τμήμα, όπου ήμουν και εγώ. Λοιπόν, μου λέει μία μέρα ένας καθηγητής μου, ο μεγάλος αρχαιολόγος Οικονόμου, “βρε Γλύκατζη όλες ετούτες εδώ δεν έχουν ανάγκη να δουλέψουν. Αρχαιολόγος δεν μπορείς να γίνεις μέσα στις λάσπες, δεν πήγες στο φιλολογικό για να διδάξεις, τι θα απογίνεις;” Και απαντώ “κύριε καθηγητά, εγώ στη ζωή μου θα κάνω αυτό που θέλω να κάνω και για να επιβιώσω θα πουλώ λεμόνια στους δρόμους της Αθήνας”.

Στα παιδιά δεν μπορείς να πεις τίποτα άλλο από το να κάνουν αυτό που θέλουν, γιατί αν αρχίσουν και απεμπολούν τις επιθυμίες τους, το τι θέλουν να κάνουν από τα είκοσί τους χρόνια τους, θα γίνουν βλάκες και όλα τα -άκες που λένε στην Ελλάδα.



Πάνω σε αυτό που λέτε, έχετε δηλώσει ότι “όταν είσαι είκοσι χρονών τα βλέπεις όλα στραβά, γιατί αν τα δεις ίσια δεν θα έχεις κάτι να φτιάξεις”.


Αν είσαι νέος και δεν έχεις τίποτα να αλλάξεις, τότε τι θα συμβεί;

Μου λένε για παράδειγμα για τη ζωγραφική, ότι “αυτός είναι μεγάλος ζωγράφος και ζωγραφίζει ωραία πράγματα όπως ακριβώς τα κάνει η ίδια η φύση”. Εγώ λέω όχι! Αυτός είναι μικρός ζωγράφος, γιατί από τη στιγμή που υπάρχει η φωτογραφία δεν έχουμε πια ανάγκη από έναν ζωγράφο που μιμείται τη φύση. Πρέπει και η τέχνη να πηγαίνει κάπου αλλού. Πάντα κάπου αλλού. Και αυτό το “κάπου αλλού” ισχύει και για τη γνώση και για τον τρόπο ζωής και για όλα.

Λοιπόν, αν δεν είσαι έτοιμος να πας κάπου αλλού, τότε έχεις γεράσει. Αυτό το “αλλού” είναι που οι νέοι δεν πρέπει να ξεχάσουν ποτέ, και όταν λέω το “αλλού” δεν το λέω μόνο τοπικά και γεωγραφικά. Το να κάνεις κάτι με διαφορετικό τρόπο αποτελεί ένα προνόμιο, ένα νεανικό προνόμιο, και αυτό δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνούν οι νέοι.






Eίχαμε πρόσφατα την τύχη να φιλοξενήσουμε στο maga.gr μια συνέντευξη με τον διάσημο σκηνοθέτη Amos Gitai, ο οποίος είχε συνυπογράψει με άλλες διεθνείς προσωπικότητες τη δημόσια επιστολή “Είμαστε όλοι Έλληνες Εβραίοι”, που σκοπό είχε να καταδείξει το φαινόμενο του ρατσισμού στην Ελλάδα. Πώς νιώθετε εσείς;



Τον Μάη του ’68 που έγιναν οι μεγάλες αναστατώσεις στα πανεπιστήμια ήμουν καθηγήτρια. Περισσότερα από 45.000 παιδιά διαδήλωναν με το σύνθημα “Είμαστε όλοι Γερμανοί Εβραίοι”, γιατί είχε ειπωθεί για τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, “αυτός δεν είναι Γάλλος, είναι Εβραίος και Γερμανός”. Ξέρετε, δεν υπάρχει μόνο Ελληνική ταυτότητα. Υπάρχει πρώτα η πανανθρώπινη ταυτότητα και μετά έρχεται η εθνική ταυτότητα.

Αυτή την πανανθρώπινη ταυτότητα οι Έλληνες δεν μπορούν ακόμη να την αντιληφθούν. Δεν θέλω να πω ότι ποτέ δεν θα θελήσουν να την δουν, αλλά δεν θέλουν να την δουν ακόμη. Τι είσαι; Είσαι άνθρωπος; Γιατί αν είσαι ρατσιστής, έχεις χάσει την πρώτη ταυτότητά σου, την ανθρώπινη!

Φαίνεται ότι ακόμη είμαστε όλοι εναντίον της παγκοσμιοποίησης. Κι όμως, η παγκοσμιοποίηση έχει και ένα καλό, ότι δεν υπάρχει πια “ξένος”. Όταν συζούμε μέσα στο παγκόσμιο χωριό, είμαστε όλοι το ίδιο. Η παγκοσμιοποίηση σε κάνει να μην είσαι ρατσιστής, γιατί αν είσαι ρατσιστής δεν ανήκεις στο παγκόσμιο χωριό.

Έχετε μελετήσει όσο ελάχιστοι το Βυζάντιο, ένα μοντέλο πολυπολιτισμικότητας. Σας ενοχλεί που η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα φαίνεται να χρησιμοποιεί την Ελληνικότητα για να γίνει δημοφιλής;



Το Βυζάντιο ήταν πολυεθνικό όπως όλες οι αυτοκρατορίες. Δεν υπάρχει αυτοκρατορία που να μην υπήρξε πολυεθνική. Αυτό είναι κανόνας και πραγματικότητα. Άλλο Βυζάντιο και άλλο Ελλαδίτσα. Η “Ελληνικότητα” είναι όρος που πρώτος νομίζω ότι χρησιμοποίησε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος στον διάλογό του με τον Σεφέρη. Τι θα πει ελληνικότητα;

Η Ελληνοσύνη κατά κάποιον τρόπο είναι μία απάντηση στην Ρωμιοσύνη. Δηλαδή, η Ρωμιοσύνη αποτελεί Βυζαντινή συνέχεια, στην οποία όλη η παράδοση, είτε αναφερόμαστε στην ορθοδοξία είτε στην ελληνογλωσσία, είτε ακόμη ακόμη στις παροιμίες και στα τραγούδια κτλ. έχουν συγκεκριμένη καταβολή. Εμείς αφήσαμε το Ρωμιός και πήραμε το Έλλην, γιατί η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν απελευθέρωσε την κοιτίδα του γένους, την Πόλη. Αν βγάλεις την Πόλη, η ιστορία, δεν έχει έρεισμα, συνέχεια. Οπότε κάναμε το πήδημα, βάλαμε όλο το Βυζάντιο σε μια παρένθεση και κάναμε τον Περικλή τον άμεσο πρόγονό μας.

Η Αθήνα ένα λασποχώρι 8.000 σπιτιών, γίνεται το 1830 πρωτεύουσα – γιατί δεν μπορούσαμε να πούμε πρωτεύουσα την Πόλη. Έτσι πάθαμε τη μεγάλη σχιζοφρένεια. Να πηγαίνουν τα παιδιά στο σχολείο και να μαθαίνουν Όμηρο και Αντιγόνη, – άσχετα αν κανένας δεν μπορούσε να διαβάσει Όμηρο και Αντιγόνη -, αλλά και Θουκυδίδη και Ξενοφώντα. Και από την άλλη, γυρνούσαν στο σπίτι και ακούγαν “Παναγιώτης” ο μπαμπάς, “Μαρία” η μάνα και βλέπαν και το εικονοστάσι με όλες τις εικόνες αλλά δεν ξέραν τίποτα ούτε για τον Προκόπιο, ούτε για την Άννα Κομνηνή, ούτε για την Ατταλειάτη, για τον Ζωναρά, κ.α. Από τους Βυζαντινούς δεν γνώριζαν τίποτα. Ακόμη και για τον Αγιο Βασίλειο, τον Μέγα Βασίλειο, το μόνο που μαθαίναμε ήταν τα περί της παιδείας του. Η ρήξη της Ελληνικής συνέχειας τελέστηκε από το ίδιο το κράτος.



Έχουμε κάνει λοιπόν μία μεγάλη σύγχυση των πραγμάτων, της καθημερινότητας από τη μία μεριά, της παράδοσης και της ιστορίας από την άλλη. Η ιστορία είναι αυτό που λέμε, αυτογνωσία. Η παράδοση θα έπρεπε να είναι το στοιχείο που μας στηρίζει καθημερινά.

Στην καθημερινότητά μου όμως πρέπει να έχω και υγεία, παιδεία και ασφάλεια, εξασφαλισμένα από το κράτος. Όταν το κράτος δεν καταφέρνει να μου δώσει αυτά τα τρία πράγματα τότε γίνομαι Χρυσαυγίτης. Δηλαδή η αναποτελεσματικότητα στην απάντηση των καθημερινών αιτημάτων, οδηγεί πολιτικά στα άκρα. Καταλαβαίνω ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχτεί όλη τη μιζέρια του κόσμου, αλλά να φτάνει μια οργάνωση να ξηλώνει πάγκους και να διώχνει κουλουρτζήδες, αυτά είναι αστεία πράγματα.



Ο μορφωμένος άνθρωπος μπορεί να είναι ρατσιστής; Να πηγαίνει στα άκρα;

Εκκλησία, γονείς, πολιτεία, σχολείο, όλοι σου μιλάνε για Ελληνοσύνη, χωρίς να υπάρχει καμία εξελικτική ματιά στα πράγματα.

Από αυτή τη στιγμή και πέρα, “Έλλην εγώ …ο καλύτερος”, “ξένος εσύ, έξω από εδώ, τι έχεις να κάνεις σε αυτό τον τόπο των ένδοξων ονομάτων”, ή μαύρος, ή Εβραίος, ή μασώνος, ή ομοφυλόφιλος. Όλα αυτά γίνονται ένα τώρα, είναι οι συνομωσίες, ξέρετε. Και από την άλλη μεριά “δεν έχω να μάθω κάτι γιατί γεννήθηκα μαθημένος, ως Έλληνας, πολιτισμένος”.

Σκεφτείτε τι έκαναν οι Γερμανοί. Δεν υπάρχει ομπρέλα και ανάχωμα.

Το χειρότερο από όλα είναι η ημιμάθεια. Ήθος δεν είναι μόνο η παιδεία, υπάρχει και ένα ήθος δίπλα στο έθος, το οποίο σημαίνει και τον χώρο όπου ζεις. Ο Ισοκράτης είχε πει “Ἕλληνας καλεῖσθαι τοὺς τῆς παιδεύσεως τῆς ἡμετέρας παρά τοὺς τῆς κοινῆς φύσεως μετέχοντας”. Αλλά είπε και το άλλο που δεν μνημονεύουμε συχνά, “τῶν Ἑλλήνων ὄνομα πεποίηκε μηκέτι τοῦ γένους ἀλλὰ τῆς διανοίας δοκεῖν εἶναι”.

Δεν έχει σημασία από πού έρχεσαι, αλλά αυτό που έχεις στο μυαλό σου και το πού πηγαίνεις.



Ορισμένοι Ευρωπαίοι θεωρούν τους Γάλλους σωβινιστές.


Οι Γάλλοι αδιαφορούν. Εφόσον αδιαφορούν για τους πάντες και τα πάντα, μπορείς να τους πεις σοβινιστές, να τους πεις ό,τι θέλεις. Αλλά δεν άκουσα ποτέ στη Γαλλία κάποιον να διαμαρτυρηθεί “γιατί δεν μας αγαπάνε οι ξένοι;”.


Εσείς αντιμετωπίσατε πρόβλημα στη Γαλλία ως Ελληνίδα;


Γιατί ως Ελληνίδα; πρώτα ως γυναίκα! Μία μέρα έτρωγα με αυτόν ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος “μισθός” του κόσμου. Αρχηγός της μεγαλύτερης πολυεθνικής εταιρείας και Άγγλος. Μου λέει λοιπόν “κυρία Αρβελέρ εσείς και εγώ είμαστε οι πιο επιτυχημένοι μετανάστες στη Γαλλία”. Γυρνάω και του λέω “εσείς δεν έχετε καμία αξία”. Μου λέει “πώς;” και του απαντώ “άνδρας και σε ιδιωτική επιχείρηση, εγώ γυναίκα και σε δημόσια”.






Λέγεται ότι σας προτάθηκε κάποτε η προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Όλος ο κόσμος το λέει. Ουδέποτε συνέβη αυτό. Κάποτε ανέβηκαν στη Γαλλία Έλληνες δημοσιογράφοι και μου λένε “κυρία Αρβελέρ θα γίνετε Πρόεδρος της Δημοκρατίας;”. Και τους απαντώ “αποκλείεται”. Τότε με ρωτάνε “γιατί;”. Λέω “δεν έχω τα τυπικά προσόντα”. Μου λένε “πώς δεν έχετε τα τυπικά προσόντα; Τόσες ακαδημίες, τόσα διδακτορικά”. Λέω, “βρε παιδί μου δεν έχω κάνει το στρατιωτικό μου”.

Ήταν οι εποχές που ο Μικρούτσικος ήταν υπουργός. Μου λένε “και ο Μικρούτσικος δεν έχει κάνει στρατιωτικό”. Και τότε γυρνάω και τους λέω “μα εγώ μικρούτσικη είμαι;”.
Ουδέποτε λοιπόν μου προτάθηκε κάτι τέτοιο, αλλά το ότι το πιστεύει ο κόσμος είναι καλύτερο από το να μου είχε προταθεί. Μου αρκεί το ότι ο κόσμος θεωρεί ότι θα μπορούσε να ήταν έτσι.



Είναι σκόπιμη η πολιτικοποίηση στο Πανεπιστημίο;

Έτσι όπως γίνεται όχι. Δεν επιτρέπεται. Έπρεπε να υπάρχουν κόμματα πανεπιστημιακά, τα οποία να κάνουν συγκεκριμένες προτάσεις για το πως θέλουν να είναι το πανεπιστήμιο. Εδώ πέρα ακούς μόνο ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, κτλ. Και στη Γαλλία έχουμε πολιτικοποιημένα φοιτητικά συνδικάτα, αλλά τα συνθήματά τους είναι αμιγώς πανεπιστημιακά.



Ποια είναι η γνώμη σας για το φοιτητικό άσυλο;


Έβαλα 22 φορές την αστυνομία μέσα στo πανεπιστήμιο. Όταν εγώ έγινα πρόεδρος του πανεπιστημίου, τοιχοκόλλησα παντού ένα χαρτί ότι ήμουν υπεύθυνη για την ακεραιότητα των πραγμάτων και για την ασφάλεια των προσώπων και μόλις κάτι από αυτά θα μπορούσε να διακυβευθεί θα καλούσα την αστυνομία.

Για παράδειγμα μία φορά όταν ήμουν Πρύτανης, μου τηλεφωνούν από το “Παρίσι 6”, το Πανεπιστήμιο των θετικών επιστημών. Μου λένε κυρία Πρύτανη, είναι στο τάδε μέρος αναρχικοί και σπάνε τους υπολογιστές. Τους λέω πείτε μου ακριβώς το μέρος και κλείστε το τηλέφωνο. Τηλεφωνώ τότε στον αρχηγό της Γαλλικής αστυνομία και του λέω θα πάτε στο τάδε μέρος και θα τους συλλάβετε. Δεν θα τους διώξετε, θα τους συλλάβετε και θα τους περάσετε αμέσως από αυτόφωρο.

Και ακούω από τη άλλη μεριά, “κυρία Αρβελέρ καλά που κρατήσατε την Ελληνική προφορά σας και έτσι ξέρουμε ότι είστε εσείς που μας το ζητάτε και όχι κάποιος άλλος και ξέρουμε ότι αύριο θα μας δώσετε και γραπτά την εντολή σας γιατί οι άνδρες μας δεν θα το έκαναν διαφορετικά”.


Την ώρα που η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίση, πολλοί είναι εκείνοι που αισθάνονται ότι οι πνευματικοί της άνθρωποι σιωπούν.


Ποιοί είναι οι πνευματικοί άνθρωποι; Ονόματα! Όταν σε αυτό το κράτος τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, ψηφίζουν έναν νόμο για το πανεπιστήμιο, και μετά οι ίδιοι καταργούν αυτό τον νόμο. Τι συζητάμε; Τον νόμο “Διαμαντοπούλου”, τον ψηφίσαν και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Ας τον αφήσουν πέντε χρόνια να δουν τι θα προσφέρει και μετά ας το ξανασκεφτούν.

Αλλά όταν βγαίνουν οι ίδιοι οι καθηγητάδες πριν καν εφαρμοστεί και δηλώνουν ότι “αυτόν το νόμο θα τον κάνουμε παλιόχαρτο”, πως θέλεις τα παιδιά να αντιληφθούν κάποια πνευματικότητα. Νομίζω ότι αν εννοείτε ως πνευματικούς ανθρώπους τους πανεπιστημιακούς, αυτοί έχουν απωλέσει κάθε φερεγγυότητα στην Ελλάδα.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα. Υπάρχει έλλειμμα φερεγγυότητας. Όλοι θεωρούμε τον εαυτό μας πνευματικό.





Ακούγεται βέβαια και ένας Θεοδωράκης σποραδικά. Αλλά ακούγονται μόνο οι ίδιοι άνθρωποι.

Μα τώρα, τι να σου κάνει και ο Θεοδωράκης σήμερα. Ο Θεοδωράκης ο κακομοίρης έχει αρχίσει να λέει διάφορα… Τα έχει βάλει και με τους Εβραίους. Δεν είναι η δουλειά του. Ο Θεοδωράκης είναι να ακούς τις μουσικές του και να νιώθεις τον Ωρωπό. Δεν είναι να τον βάλεις να μιλήσει.



Ασχολείστε με το διαδίκτυο;

Πριν καιρό τα έβαλα όλα κάτω, όταν μου ζήτησε η Ευρώπη να γίνω υπεύθυνη ενός μεγάλου προγράμματος το οποίο λέγονταν “ACRINET”, με αντικείμενο τη διεπιστημονική μελέτη της ευρωπαϊκής ακριτικής παράδοσης, τόσο σε παλιότερες εποχές (στον Μεσαίωνα), όσο και στη σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία, όπως ας πούμε ο Διγενής Ακρίτας, ο οποίος είναι και Ρώσικος, και Σλάβικος, είναι και Έλληνας. Μπήκα στο διαδίκτυο για να δω τι θα μου βγάλει για αυτόν. Δεν ήταν τίποτα σωστό. Διγενής Ακρίτας, εστιατόριο, ομάδα ποδοσφαίρου… 



Λέγεται για το διαδίκτυο ότι αποτελεί τον νέο δημόσιο χώρο.

Όχι μόνο. Είναι η νέα ουτοπία. Αλλά τι να τον κάνω αυτόν τον δημόσιο χώρο όταν ο καθένας λέει ό,τι θέλει. 



Η ελευθερία της έκφρασης, το να λέει ο καθένας/μια ό,τι θέλει πρέπει να προστατεύεται;

Και η ελευθερία να λες ό,τι θέλεις εναντίον του άλλου μπορεί να απολαμβάνει προστασίας; Είναι περίεργο πράγμα. Το να πεις ό,τι θέλεις ναι, αλλά δεν θεωρώ το internet φερέγγυο.



Η εκκλησία με το κράτος θα διαχωριστούν ποτέ;

Μια μέρα έτρωγα με τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο και του λέω “ακούστε Μακαριότατε, είναι ευκαιρία να χωριστεί η εκκλησία από το κράτος”. Με ρωτάει “γιατί το λέτε αυτό;”. Απαντώ “το λέω γιατί έχετε σχεδόν το 1/3 της Ελλάδας ως περιουσία χωρίς να πληρώνετε όλους τους φόρους που χρειάζονται και επιπλέον παίρνετε από το κράτος τους μισθούς, παρόλες τις κηδείες και τα ευχέλαια. Αν φύγετε τώρα θα μπορείτε να πείτε στο κράτος: αυτά είναι δικά μου. Να τα πάρετε και ας χάσετε τις πέντε πεντάρες του μισθολογίου. Αν περιμένετε, όταν θα γίνει το κτηματολόγιο, δεν έχετε χαρτώα δικαιώματα. Θα γίνουν εξελειμματικές στάσεις”. Εξαλειματικές στάσεις στο Βυζάντιο ήταν αυτές οι στάσεις οι οποίες δεν είχαν χαρτώα δικαιώματα και κληρονόμους και τις έπαιρνε το κράτος. Μου απαντάει ο Χριστόδουλος “για αυτό δεν θα γίνει ποτέ κτηματολόγιο”.


Έχω πει πολλά. Με ρωτήσαν κάποτε όταν είχε κρίση τι έκαναν οι Βυζαντινοί. Ο Αλέξιος δήμευσε όλη την περιουσία της Αγίας Σοφιάς. Αγιά Σοφιά, όχι μοναστηράκια. Και όταν οι Οθωμανοί προέλαυναν προς τη Μακεδονία και ο Μανουήλ Παλαιολόγος ήθελε να κάνει μισθοφορικό στρατό, δήμευσε τα κτήματα του Βατοπεδίου.

Αλήθεια, πώς πήρε πίσω τα κτήματα το Βατοπέδι;

Από τους Τούρκους βρε παιδιά. Όλη η περιουσία της εκκλησίας σώθηκε χάρις στα Βακούφια, δηλαδή χάρις στα σουλτανικά φιρμάνια που έκαναν για το Ρουμ Μιλιέτ, για τον Οικουμενικό Πατριάρχη.

Οι Τούρκοι το έκαναν αυτό για να έχουν κάποιον να διοικεί τον χριστιανικό πληθυσμό. Βγήκε ως παλιγγενεσία από την εκκλησία. Η εκκλησία καταράστηκε τον Βολταίρο, καταράστηκε τον Ρήγα. Τι συζητάμε τώρα.


Είναι έτοιμη όμως η ελληνική κοινωνία για το διαχωρισμό εκκλησίας – κράτους;
Και τι με νοιάζει; Ή προηγείσαι της κοινωνίας ή όχι. Όταν είσαι πολιτικός πρέπει να είσαι ένα βήμα μπροστά από την κοινωνία, όχι ένα βήμα πίσω. Αν ακούς αποκλειστικά την κοινωνία τότε τι δουλειά κάνεις;



Ξέρετε, ο Μητροπολίτης Πειραιώς εξέδωσε πρόσφατα αυστηρές οδηγίες σεξουαλικής συμπεριφοράς για το ποίμνιό του.


Έχω ένα γαλόνι μεγάλο τώρα, γιατί με βρίζει ο Αμβρόσιος Καλαβρύτων. Το έγραψε ο Νίκος Χατζηνικολάου, ο οποίος γράφει και ό,τι να ‘ναι βέβαια, αλλά προέρχονταν από το blog του Αμβρόσιου. Ότι δηλαδή είμαι χωρίς ήθος, κτλ. Περίμενε να απαντήσω… Λέω όχι. Ας απαντήσουν άλλοι.



Τώρα που συγκυβερνάει η τρόικα εδώ, πώς νιώθετε;

Δεν κυβερνάει η Τρόικα. Όταν ζητάς λεφτά από κάποιον πρέπει να μπορέσεις να τα επιστρέψεις. Έχουν ανθρώπους τεχνοκράτες που σου λένε, αυτό και αυτό κάνε. Κάνε ό,τι θέλεις.

Δεν διοικεί η τρόικα, αλλά στην τρόικα δεν είναι βλάκες να πιστέψουν αυτά που λες.


Εγώ φοβάμαι ένα πράγμα. Η τρόικα ανεβάζει κάθε φορά τον πήχη. Από τα 11 δις πήγε τώρα στα 18 δις. Κατά τα θέσμια, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να μας διώξουν, πρέπει να φύγουμε από μόνοι μας. Όταν ανεβάζουν τόσο τον πήχη, η έξοδος της Ελλάδας θα γίνει αυτοβούλως.

Όταν δεν θα της δώσουν άλλα χρήματα, τι θα γίνει; Ούτε μισθοί ούτε τίποτα. Οπότε όλο το τσουνάμι θα πληρωθεί άσχημα, αλλά μία φορά. Ενώ τώρα αυτό που γίνεται με εμάς είναι ότι κάθε φορά λέμε εντάξει, έρχονται τα λεφτά, την επόμενη φορά δεν έχει γίνει τίποτα και ξαναρχίζουμε. Οπότε φοβάμαι, ότι θα το πληρώσουμε μία φορά το τσουνάμι, αλλά τουλάχιστον θα ησυχάσουμε.





Κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα ήταν καλύτερα για εμάς να βγει η χώρα από το ευρώ.
Τι θα πει αυτό; Ποιός θα σου φέρει φάρμακα; Ποιός θα σου φέρει βενζίνη. Έχετε καταλάβει ότι η Ελλάδα είναι η πιο ακριβή χώρα της Ευρώπης; Έξω λένε ότι είναι αδύνατο να γίνει κάτι με την Ελλάδα, πρώτα γιατί ο κρατικός μηχανισμός είναι διαλυμένος, αλλά κυρίως γιατί οι πιο διεφθαρμένοι όλων είναι οι ίδιοι οι ελεγκτές των διεφθαρμένων.



Έχετε δηλώσει ότι οι Γάλλοι χρεώνουν στην Ελλάδα ότι εξαιτίας της έχει πληγεί η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Αυτό δεν θα το συγχωρήσουν ποτέ στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη τώρα υπάρχει ένα αντιευρωπαϊκό αίσθημα. Αυτό είναι ίσως το χειρότερο πράγμα για το οποίο μας κατηγορούν.



Είστε αισιόδοξη για το μέλλον της Ελλάδας;
Δεν μπορώ να έχω γνώμη για αυτό. Το μέλλον της Ελλάδας εξαρτάται μόνο από τους Έλληνες. Μόνο από τους Έλληνες και επιμένω. Όταν έρχομαι στην Ελλάδα, με πιάνουν οι δημοσιογράφοι και με ρωτούν “κυρία Αρβελέρ, δεν υπάρχουν πια φιλέλληνες;”. Εγώ τους ρωτώ “Έλληνες υπάρχουν;”



Ο Γάλλος συγγραφέας και ποιητής Αλφόνς Μαρί Λουί Ντε Λαμαρτέν υποστήριζε ότι “η ιστορία διδάσκει τα πάντα, ακόμα και το μέλλον”.


Ναι αλλά ο Χέγκελ, από την άλλη, υποστήριζε ότι η ιστορία δεν διδάσκει κανέναν. Λέμε βλακωδώς ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Δεν υπάρχει πιο μεγάλο ψέμα. Καμία ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ, το πολύ πολύ ψευδίζει. Εγώ υποστηρίζω κάτι πολύ απλό και το λέω στα παιδιά στη Γαλλία και γελάνε ότι “η ιστορία είναι αυτή που κάνει μπορντέλο τη Γεωγραφία”. 



Γίνατε η πρώτη Πρύτανης του πανεπιστημίου της Σορβόνης σε μία εποχή που ήταν άκρως ανδροκρατούμενη. Πώς σας αντιμετώπιζαν οι άνδρες συνάδελφοι σας;

Η καλύτερη φίλη μου η οποία ήταν καθηγήτρια και φιλέλληνας, μου είπε “Ελένη δεν θα ψηφίσω εσένα”. Τη ρωτώ “γιατί;” , μου απαντά “είμαστε πολλές γυναίκες”. Ήταν πέντε γυναίκες στους 120 καθηγητές.

Τώρα πλέον η παιδεία έχει γίνει γυναικοκρατούμενη. Τόσο γυναικοκρατούμενη είναι η παιδεία στα δημοτικά σχολειά, που αστειευόμαστε στη Γαλλία “έφτασε ένα παιδάκι και λέει χαρούμενο στον πατέρα του: μπαμπά μπαμπά η δασκάλα μου είναι άνδρας”. 



Γιατί οι γυναίκες δεν μπορούν εύκολα να φτάσουν να διδάσκουν στις ανώτατες βαθμίδες;
Σε όλα τα πανεπιστήμια έχουμε πάνω από το 50% γυναίκες που φτάνουν μέχρι τη βαθμίδα του λέκτορα. Όταν φτάνεις στις επίσημες Καθηγητικές θέσεις, το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 5%. Γιατί άντε τα παιδιά, άντε ο άνδρας κτλ., μια γυναίκα καταλήγει να κάνει πέντε δουλειές. Ο άνδρας κάνει μόνο μία.

http://maga.gr/2012/10/18/h-eleni-glikatzi-arveler-milise-sto-maga-gr/

Συμμαχίες και κοινωνικά κατάλοιπα

Σε άρθρο του στα «Νέα» με τίτλο «Η δική μας ανίερη συμμαχία», ο κ. Κούρτοβικ παρουσιάζει μία εικόνα για την λεγόμενη «άρχουσα τάξη» της Ελλάδας. Μέσα από μία όντως ενδιαφέρουσα ανάλυση, αναφέρει μία μεγάλη αλήθεια που λίγο πολύ είναι γνωστή σε όλους. Το γεγονός, δηλαδή, ότι η πολιτική και οικονομική ελίτ της χώρας είναι πιο συσπειρωμένη από ποτέ, και χρησιμοποιώντας συνεχώς νόμιμα ή έκνομα μέσα, συνεχώς προστατεύει τα συμφέροντά της αγνοώντας επιδεικτικά τις θεσμικές εξουσίες της Δημοκρατίας μας. Πόσο μάλλον, όταν μιλάμε για μία κουτσουρεμένη Δημοκρατία που έχει προ πολλού αποσυνθέσει την διακριτότητα των εξουσιών της και κυρίως αυτή της Δικαιοσύνης.
Δεν υπάρχει κάποιο σημείο του άρθρου με το οποίο διαφωνώ. (Αυτό το γράφω με το ύφος του «αλλά» που ακολουθεί…). Αλλά, το περιεχόμενο του άρθρου παρουσιάζει μία αλήθεια η οποία αποτελεί ένα μόνο μέρος μίας μεγαλύτερης εικόνας. Αυτής της γκρίζας ζώνης μεταξύ του ανήθικου «μαζί τα φάγαμε» και του απλουστευμένου «οι πολιτικοί τα φάγανε». Αυτής της πολυσύνθετης και πολυεπίπεδης πραγματικότητας που είτε αδυνατούμε να συλλάβουμε, είτε αρνούμαστε να την προσεγγίσουμε μέσω ενός πιο σύνθετου άρα και πιο δύσκολου τρόπου σκέψης.

Στην μεγαλύτερη εικόνα, λοιπόν, αυτό που τόσο εύστοχα ο κ. Κούρτοβικ περιγράφει ως «επίδειξη του πλούτου τόσο βάναυσα, τόσο αναίσχυντα (και κακόγουστα), με τρόπο που ασελγεί από κάθε άποψη πάνω στον περιβάλλοντα χώρο», δυστυχώς δεν είναι χαρακτηριστικό μόνον της άρχουσας τάξης. Είναι ένα χαρακτηριστικό, που για διάφορους λόγους και αιτίες είναι έμφυτο στην ελληνική κοινωνία και διέπει όλες τις τάξεις, όχι φυσικά στο σύνολο των ανθρώπων, αλλά σε ένα ποσοστό ικανό για να επισκιάζει και να αμαυρώνει την ευρύτερη εικόνα. Το βλέπεις σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, στον δημόσιο τομέα, στις πόλεις, στο περιβάλλον, στους δρόμους, κλπ.

Η βασική διαφορά, αυτό που διαφοροποιεί την ανηθικότητα και την ανομία ενός ανθρώπου της άρχουσας τάξης από αυτές ενός άλλου, Πχ της μικρομεσαίας ή κατώτερης τάξης είναι ότι οι πράξεις του πρώτου έχουν σαφώς μεγαλύτερες συνέπειες στην υπόλοιπη κοινωνία. Ένας φοροφυγάς ή ένας απατεώνας ή εν τέλει ένα λαμόγιο, κάνει πάντα παιχνίδι στα μεγέθη που του αναλογούν. Ο φοροφυγάς του ενός εκατομμυρίου, φυσικά έχει χιλιαπλάσιο μερίδιο ανομίας και ανηθικότητας από τον φοροφυγά των χιλίων ευρώ. Όμως χίλιοι φοροφυγάδες των χιλίων ευρώ, έχουν το ίδιο κόστος για την υπόλοιπη κοινωνία όσο ο «μεγάλος».

Η ανηθικότητα και η ανομία δεν αθροίζονται. Είναι ποιοτικά χαρακτηριστικά και όχι ποσοτικά. Άρα ο «μικρός» φοροφυγάς είναι εν δυνάμει και μεγάλος. Αυτός που έχει σκοτώσει, είναι δολοφόνος είτε έχει σκοτώσει έναν, είτε χίλιους ανθρώπους. Οι συνέπειες είναι πολλαπλάσιες, αλλά η ανηθικότητα παραμένει σταθερή. Αυτός που κάνει μία μικρή παρανομία επειδή κρίνει ότι στο τέλος θα τη βγάλει καθαρή, εν δυνάμει όταν και εάν αποκτήσει μεγαλύτερη εξουσία, θα προβεί σε μεγαλύτερη παρανομία. Διότι ζει σε μία συγκεκριμένη κοινωνία με συγκεκριμένα ηθικά ή νομικά πρότυπα. Πρότυπα που θέτουν τα ίδια μέλη της κοινωνίας και όχι κάποια γενική και αόριστη σκοτεινή δύναμη (αν θέλουμε να μιλάμε για ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους και όχι άβουλα και ανεγκέφαλα πιόνια ενός συγκεκριμένου δόγματος - θέση που ευχαρίστως υιοθετούν δογματικές ιδεολογίες).

Άρα σε μία κοινωνία που η παραβατικότητα, η αγένεια, η ανηθικότητα, ο ατομικισμός και η ιδιώτευση διέπουν ανομοιογενώς όλα τα κοινωνικά στρώματα, είναι δύσκολο για κάποιον να εγγυηθεί ότι ο ένοχος είναι ένας και συγκεκριμένος. Είναι δύσκολο να διαχωρίσεις τον τίμιο και νομοταγή μεροκαματιάρη από το συνάδελφό του που έχει και μια-δυο άκρες παραπάνω για να βγάζει και μερικά μαύρα εισοδήματα. Είναι δύσκολο έως αδύνατο να εγγυηθείς ότι ο τύπος που ψάχνει γνωστό στην Τροχαία για να του σβήσει μία κλήση των 40 ευρώ, δεν θα έψαχνε γνωστούς στο δικαστικό σώμα και στην όποια κυβέρνηση για να παραγραφεί ένα πρόστιμο των 400.000 ευρώ εάν ποτέ γινόταν πλούσιος και είχε «θέματα».

Υπάρχουν δυτικές χώρες με μεγαλύτερες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Η διαφορά, όμως, είναι ότι η παρανομία και η ανηθικότητα διώκονται είτε θεσμικά, είτε πολιτισμικά. Εδώ πάλι, το έχουμε κρυφό καμάρι, και τέτοια στοιχεία στην ουσία συνθέτουν το νεοελληνικό όνειρο που δεν είναι τίποτα άλλο από μία σύγχρονη έκφραση του «κοτζαμπασηδισμού». Και δυστυχώς οι πολλές εξαιρέσεις, που επίσης διέπουν όλα τα κοινωνικά στρώματα, δεν αρκούν για να περιθωριοποιήσουν όλη αυτή την ανηθικότητα και παρανομία.



http://ellinaki.blogspot.gr/2012/10/blog-post_15.html

Η Χρυσή Αυγή και το Θέατρο "Χυτήριο"

ΕΙΜΑΙ ΕΔΩ ΚΙ ΕΔΩ ΘΑ ΜΕΙΝΩ

Χτες το βράδυ ξεκίνησα να πάω να δω το Corpus Christi. Ο λόγος που θέλησα να πάω να παρακολουθήσω την συγκεκριμένη παράσταση ήταν η επιθυμία μου να στηρίξω το δικαίωμα των δημιουργών της στην ελεύθερη έκφραση. Δεν φανταζόμουν ωστόσο πως θα αντιμετώπιζα τόσες δυσκολίες και κινδύνους σε αυτό το απλό εγχείρημα.

Πήρα το μετρό, κατέβηκα στον Κεραμεικό και κατευθύνθηκα από Κωνσταντινουπόλεως προς Ιερά οδό, όπου βρίσκεται το θέατρο. Όμως ήδη από την προηγούμενη διασταύρωση είδα μεγάλο πλήθος συγκεντρωμένο και ΜΑΤ που εμπόδιζαν τη διέλευση. Έστριψα λοιπόν δεξιά και βγήκα Ιερά οδό από το προηγούμενο στενό. Μπροστά στο θέατρο υπήρχε συγκεντρωμένο άλλο πλήθος και άλλος κλοιός των ΜΑΤ που τους εμπόδιζε να πλησιάσουν. Πίσω από τον κλοιό υπήρχαν μερικοί πολίτες: ιερείς, μοναχοί, μια κυρία με μαντίλι στο κεφάλι και μερικοί άντρες με κοστούμια, τρεις εκ των οποίων, όπως έμαθα μετά, ήταν βουλευτές της Χρυσής Αυγής.
Ο αέρας μύριζε δακρυγόνο, τα μάτια έτσουζαν, ωστόσο γενικά επικρατούσε σχετική ηρεμία. Πλησίασα τους αστυνομικούς και είπα ότι θέλω να περάσω για να μπω στο θέατρο.
- Φύγετε κυρία μου. Φύγετε σας παρακαλώ.
- Δεν θα γίνει η παράσταση;
- Δεν ξέρουμε. Σας παρακαλώ κάντε πίσω.
Έκανα λίγο πίσω, αλλά δεν έφυγα. Προσπάθησα μάταια να εντοπίσω τους φίλους με τους οποίους είχαμε κανονίσει να συναντηθούμε εκεί. Έφερα βόλτα τον κλοιό, προσπαθώντας να περάσω, εξηγώντας ότι θέλω να μπω στο θέατρο για να δω την παράσταση, μάταια όμως. Οι προσπάθειές μου αυτές, καθώς και η μπλούζα με το σήμα της Ένωσης Άθεων που φορούσα, τράβηξαν την προσοχή των διαδηλωτών που άρχισαν να σχολιάζουν:
- Τι θέλει αυτή; Να δει τη παράσταση;
- Λεσβία είναι και θέλει να δει τις αδερφάρες;
- Κοίτα τι γράφει η μπλούζα! Ένωση Άθεων!
- Άθεη είναι!
Το ενδιαφέρον τους στράφηκε πάνω μου και ξεκίνησαν πολλές κουβέντες, οι περισσότερες γεμάτες ένταση. Λογικά άλματα, ύβρεις και απειλές χαρακτήριζαν το μεγαλύτερο μέρος των διαλόγων. Προσπάθησα να κρατηθώ ήρεμη και σταθερή, να απαντώ λογικά και ψύχραιμα, να διατηρήσω την επαφή με τους συνομιλητές μου, και τα κατάφερα, δεν μπορώ να πω το ίδιο όμως για εκείνους. Θα προσπαθήσω να μεταφέρω εδώ μέρος των διαλόγων, ανάκατα γιατί δεν μπορώ πια να θυμηθώ με ακρίβεια ποιος είπε τι, με λίγες εξαιρέσεις.
- Άντε από δω χάμω, κουμούνι του κερατά!
- Τι ήρθες τις δεις τις αδερφάρες; Λεσβία είσαι;
- Δεν σε αφορά.
- Λεσβία είναι μωρέ, δεν την βλέπεις; Δεν έχεις άντρα μαζί σου, δεν έχεις παιδιά ούτε εγγόνια, λεσβία είσαι!
- Κοίτα τη μπλούζα, είναι άθεη! Ουστ από δω μωρή!
- Θέλω να δω το έργο.
- Τις αδερφάρες θες να δεις; Είναι αδερφάρες! Ανώμαλοι!
- Βρίζουν το χριστό μας, την παναγία μας!
- Πού το ξέρετε; Το είδατε το έργο;
- Όχι, αλλά μου το είπαν. Μου είπαν ότι βρίζει το χριστό μας. Πρέπει να απαγορευτεί!
- Αν δεν θέλετε, μην δείτε το έργο. Εγώ γιατί να μην το δω;
- Βλασφημούν το θεό μας! Εμείς έχουμε τον έναν αληθινό θεό!
- Θα ρίξει ο θεός κεραυνό να σε κάψει! Θα δεις τι θα σας κάνει ο θεός!
- Αφού λοιπόν θα το κάνει ο θεός, εσείς γιατί ασχολείστε; Πάτε σπίτια σας να ξεκουραστείτε και εμπιστευτείτε τον θεό.
- Θα πας στην κόλαση!
- Δεν υπάρχει θεός, ούτε κόλαση.
- Δεν υπάρχει; Ε δεν μιλάω μαζί σου, δεν αξίζεις τον κόπο.
- Εγώ θέλω να μιλήσουμε. Πιστεύω ότι αξίζεις τον κόπο.
- Άντε καλέ, μην ασχολείσαι μαζί της, δεν αξίζει, ένα σκουπίδι είναι!
- Φύγε από δω, Αλβανή!
- Ελληνίδα είμαι.
- Ελληνίδα; Αμ' δεν κάνουν τέτοια οι ελληνίδες! Αλβανή είσαι!
- Είσαι σκουπίδι! Ο θεός να σε ελεήσει.
- Αυτή τώρα είναι η θρησκεία της αγάπης;
- Ο χριστός έδιωξε τους αργυραμοιβούς από το ναό του με το φραγγέλιο! Έτσι κι εμείς θα διώξουμε εσάς!
- Δεν είναι ναός εδώ, θέατρο είναι, εσείς είστε που εμποδίζετε εμάς, όχι το αντίθετο.
- Ο χριστός είπε "δεν ήρθα να φέρω αγάπη, αλλά διχόνοια", είπε "φέρτε τους εχθρούς μου και σφάξτε τους εμπρός μου"!
- Δηλαδή θα ήθελες να με σφάξεις;
- Άκου να δεις μωρή, εμείς είμαστε έλληνες χριστιανοί φασίστες! Το 90% στην Ελλάδα είναι χριστιανοί φασίστες, κατάλαβες; Φασιστικά έχω το δικαίωμα να σου πω να φύγεις!
- Φασιστικά έχεις τη δύναμη, όχι το δικαίωμα.
Κι άλλες φωνές, κι άλλες βρισιές, κι άλλος παραλογισμός. Τυφλή οργή και μίσος, λεκτικές επιθέσεις γεμάτες χολή. Είσαι αγάμητη, είσαι κακογαμημένη, είσαι γυναίκα και το θέλεις το ξύλο σου, πού 'σαι ρε Παπαδόπουλε... Πιο φανατισμένες φαίνονταν οι γυναίκες, το πιο πολύ μεσόκοπες, αλλά και μερικές ηλικιωμένες και νέες. Η κυρία με το μαντίλι στο κεφάλι που βρισκόταν κοντά στους βουλευτές ήταν απο τις πιο οργίλες. Όταν μου μιλούσε στεκόταν τόσο κοντά μου, που πετάγονταν τα σάλια της στο πρόσωπό μου. Της είπα πολλές φορές, πολύ ήρεμα:
- Σε παρακαλώ, κάνε ένα βηματάκι πίσω. Σε παρακαλώ, μίλα πιο σιγά, να σε ακούω καλύτερα.
Μάταιος κόπος. Τα ίδια και με τον κύριο που διατεινόταν ότι "το 90% είμαστε χριστιανοί φασίστες".
- Μίλα πιο σιγά, να χαρείς. Δεν μπορώ να σε ακούσω καλά έτσι.
- Έχω στεντόρεια φωνή!

Θα ήθελα να μπορούσα να τους πω: δεν είμαι λεσβία, αλλά κι αν ήμουν, τι θα πείραζε; Έχω άντρα και παιδί, αλλά κι αν δεν είχα, τι θα πείραζε; Δεν είμαι Αλβανή, αλλά κι αν ήμουν, τι θα πείραζε; Δεν είμαι κομμουνίστρια, αλλά κι αν ήμουν, τι θα πείραζε; Δεν πιστεύω στο θεό, αλλά τι πειράζει; Κάποιοι άνθρωποι έχουν για το θεό και το χριστό και την παναγία άλλη άποψη από εσάς, τι πειράζει; Ζητάτε σεβασμό στο δικαίωμά σας να πιστεύετε στο θεό όπως εσείς θέλετε, γιατί δεν σέβεστε το δικαίωμα των άλλων να πιστεύουν με άλλο τρόπο ή να μην πιστεύουν καθόλου;

Στο αναμεταξύ ο κλοιός είχε χαλαρώσει. Προσπάθησα ξανά να πλησιάσω στο θέατρο. Μέσα από την κλειστή καγκελόπορτα είδα έναν άνθρωπο να έρχεται προς το μέρος μας. Υπέθεσα ότι ήταν κάποιος από τους συντελεστές που ερχόταν να ανοίξει για να μπει το κοινό. Έκανα να του μιλήσω, αλλά ένας ψηλός, παχύς, σωματώδης άντρας - ήταν ο Ηλίας Παναγιώταρος, βουλευτής της Χρυσής Αυγής, όπως πληροφορήθηκα μετά - ήρθε προς το μέρος μου και μου είπε να φύγω.
- Δεν θέλω να φύγω, θέλω να δω την παράσταση.
- Βρε άντε φύγε από δω, παλιολεσβία, βρωμοκομμούνι, άντε μην φας καμία!
Ήταν αδύνατον να τον παρακάμψω, με απωθούσε με το σώμα του, προχωρόντας κατά πάνω μου, αναγκάζοντάς με να υποχωρήσω. Ένας άλλος άντρας που ήταν μαζί του με πλησίασε και με απώθησε κι εκείνος, σωματικά και λεκτικά. Ακούμπησε πάνω μου και με έσπρωξε με το σώμα του. Πολλοί παρευρισκόμενοι με παρότρυναν να απομακρυνθώ.
- Φύγε από δω, άντε τώρα, άντε τώρα μη φας ξύλο, δεν βλέπεις τι γίνεται;
- Δεν θέλω να φύγω. Δεν θέλω να υποχωρήσω μπροστά στη βία. Έχω δικαίωμα να βρίσκομαι εδώ, έχω δικαίωμα να δω το έργο.

Προσπαθούσα να μείνω σταθερή στη θέση μου, προσπαθούσα να συζητήσω, αλλά μάταια. Το θέατρο πάντα κλειστό και τα ΜΑΤ μπροστά. Οι φίλοι μου άφαντοι. Όσο κι αν ήθελα να μείνω ήρεμη, ένιωθα ταραγμένη, όλο και πιο μόνη και κουρασμένη. Κάποια στιγμή υποχώρησα στο περίπτερο που βρισκόταν λίγα μέτρα από την είσοδο. Χώθηκα στο πίσω μέρος, ανάμεσα σε στίβες με περιοδικά και γαριδάκια. Εκεί βρισκόταν και ένα ζευγάρι που είχε έρθει να δει την παράσταση και είχε καταφύγει όπως κι εγώ στην ασφάλεια του περιπτέρου. Μίλησα μαζί τους, μια ήρεμη, λογική και συγκροτημένη κουβέντα. Η παρουσία τους μου έκανε πολύ καλό, σύντομα ένιωσα καλύτερα, η ταχυπαλμία μου καταλάγιασε.

Πιάσαμε κουβέντα, σχολιάσαμε την μισαλλοδοξία και την τύφλωση των φανατικών. Αναρωτηθήκαμε γιατί βρίσκονταν εκεί τρεις βουλευτές της Χρυσής Αυγής - Παναγιώταρος, Λαγός, Παππάς - και κανένας βουλευτής άλλων κομμάτων; Γιατί έδιναν το παρόν μόνο φανατικοί θρησκόληπτοι και κανένας υπέρμαχος του πνεύματος και της ελεύθερης έκφρασης; Κάναμε κάποια τηλεφωνήματα σε ραδιοσταθμούς και δημοσιογράφους, παρακαλώντας να ενημερώσουν όσο περισσότερα ΜΜΕ και πολιτικούς μπορούσαν για την κατάσταση που επικρατούσε εκεί.

Μετά από λίγη ώρα βγήκαμε πάλι προς τα έξω. Το ίδιο μοτίβο επαναλαμβανόταν κάθε τόσο. Ο κλοιός σχηματίστηκε πάλι. Τα ΜΑΤ απωθούσαν τους πάντες, εκτός από τους βουλευτές που βρίσκονταν μέσα του. Κάποια στιγμή έγινε μια αναταραχή, οι δημοσιογράφοι πετάχτηκαν πάνω, οι κάμερες πλησίασαν: είχαν έρθει κάποιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Σίγουρα ήταν οι Τατσόπουλος, Ρεπούση και Κατριβάνου, άκουσα και για τον Δρίτσα αλλά δεν είμαι σίγουρη, δεν τους γνωρίζω άλλωστε όλους εξ όψεως. Έγιναν δηλώσεις, έγιναν κουβέντες για να ανοίξει το θέατρο να μπουν μόνον οι βουλευτές, "για να μην τους περάσει" των διαδηλωτών. Τι να μην τους περάσει, σκέφτηκα, το θέμα είναι να μπει το κοινό, να γίνει η παράσταση, αν μπουν μόνον οι βουλευτές, σιγά το κατόρθωμα.

Η ώρα περνούσε, η κατάσταση σταθερή. Ακούστηκε ότι οι συντελεστές φοβούνταν - και δικαίως, κατά τη γνώμη μου - ότι αν άνοιγαν τις πόρτες στο κοινό, ενδεχομένως να έμπαιναν και θρησκόληπτοι διαδηλωτές με την πρόφαση ότι θέλουν να δουν το έργο, και να δημιουργούσαν προβλήματα μετά, με πρώτους κατά πάσα πιθανότητα τους ίδιους τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Έτσι οι πόρτες δεν άνοιγαν, οι διαδηλωτές δεν έφευγαν, ούτε κι εμείς άλλωστε. Ρωτούσαμε κάθε τόσο τους αστυνομικούς αν θα γινόταν η παράσταση, και η απάντηση ήταν σταθερά "δεν ξέρουμε ακόμη". Είδα κάποια στιγμή την Ιωάννα Κούρτοβικ μπροστά μου να λέει στους αστυνομικούς:
- Αυτοί οι άνθρωποι εδώ δεν προκαλούν διατάραξη της δημόσιας τάξης; Γιατί δεν τους απομακρύνετε; Γιατί δεν κάνετε κάτι;
Δεν άκουσα την απάντηση, αλλά την είδα έμπρακτα: τίποτε.

Ένιωθα μετέωρη. Στην αρχή δεν ένιωθα φόβο, αλλά με το πέρασμα της ώρας, υπήρξαν στιγμές που λιποψύχησα. Θυμήθηκα τον άντρα μου, που πάντα ανησυχεί: μην πέσω σε φανατικούς, μην πάθω τίποτα, μην φάω ξύλο. Σκέφτηκα το παιδί μου, που θα κοιμόταν ήσυχο στο σπίτι. Κι αν στ' αλήθεια με χτυπούσαν; Κι αν γίνονταν επειδόσια και μας μάζευαν όλους στις κλούβες; Κι αν δεν μπορούσα να ξαπλώσω απόψε αγκαλιά με τον άντρα μου, κι αν δεν μπορούσα να ξυπνήσω αύριο το παιδί μου για να πάει στο σχολείο; Μπήκα στον πειρασμό να φύγω - αλλά είπα, όχι. Δεν θα τους επιτρέψω να με διώξουν, δεν θα τους αφήσω να με τρομοκρατήσουν. Θα μείνω εδώ, και θα μιλήσω μαζί τους όσο αντέχω, και θα ξεκουραστώ και μετά θα μιλήσω ξανά, κι ας μην ακούνε, ας μοιάζουν να μην ακούνε, ας αρνούνται να ακούσουν. Γιατί όλο και κάποιος μπορεί να ακούσει έστω μια κουβέντα, γιατί όλο και κάποιος μπορεί να κρατήσει κάτι μέσα του, αν όχι από αυτούς, από όσους παρακολουθούν τη συζήτηση. Γιατί ακόμη κι αν κανείς δεν με ακούσει, εγώ θα νιώθω καλά με τον εαυτό μου μόνο αν μιλήσω, μόνο αν σταθώ και τους αντιμετωπίσω. Ήρεμα, ευγενικά και σταθερά.

Εν τω μεταξύ βρήκα μερικούς από τους φίλους μου. Κάποια στιγμή φάνηκε ένας γνωστός μου, ύστερα κι άλλος. Άρχισαν πάλι οι συζητήσεις, με δημοσιογράφους, με γνωστούς και αγνώστους, με υποψήφιους θεατές και με διαδηλωτές. Έπιασα κουβέντα με έναν κύριο που είχε έρθει να διαμαρτυρηθεί κατά της παράστασης.
- Το έργο αυτό προσβάλει τον χριστό.
- Τι να σας πω, δεν το ξέρω, δεν το έχω δει.
- Εγώ το έχω δει. Δεν κρίνω κάτι αν δεν το δω.
- Μα τότε γιατί μας στερείτε το δικαίωμα να δούμε κι εμείς και να κρίνουμε μόνοι μας;
- Εγώ σας το στερώ;
- Βέβαια, αφού δεν μας αφήνετε να το δούμε!
- Πώς δεν σας αφήνω; Πάτε να το δείτε.
- Μα δεν ζητάτε να απαγορευτεί;
- Ναι, ζητάω να απαγορευτεί.
- Γιατί το ζητάτε;
- Γιατί προσβάλει το χριστό και την παναγία!
- Δεν μου το περιγράφετε, να ξέρω κι εγώ τι ακριβώς δείχνει;
- Δείχνει τον χριστό πάνω στον σταυρό και τους δώδεκα αποστόλους να χορεύουν, δείχνει τον Ιούδα με τον χριστό, ότι είχε σχέση ο Ιούδας με τον χριστό, μιλάει για σχέσεις ανάμεσα σε άντρες, δείχνει την παναγία ότι είναι έγκυος και πάει να γεννήσει, ένας άντρας παίζει την παναγία, της λένε πού είναι ο άντρας σου και λέει πήγε να παρκάρει...
- Δείχνει μια άλλη άποψη για τον χριστό και την παναγία, όχι την δική σας.
- Είναι βλάσφημο το έργο! Βλασφημεί την πίστη μου!
- Και γιατί να μην το κάνει;
Εκεί ο κύριος μπλόκαρε. Ως εκείνη την ώρα, ήταν ήρεμος και συζητήσιμος. Εκεί τσίτωσε.
- Τι λες εκεί; Γιατί να μην βλασφημεί; Πώς γιατί;
- Η βλασφημία είναι αμφισβήτηση του δόγματος. Εσύ αν δεν θέλεις μην το αμφισβητείς. Ένας άλλος γιατί να μην το αμφισβητήσει; Εσύ πιστεύεις, εγώ που δεν πιστεύω, γιατί να μην το αμφισβητήσω;
- Δηλαδή δεν πιστεύεις στο θεό;
- Όχι.
- Ε τότε δεν μιλάμε! Δεν πιστεύουμε τα ίδια!
Γύρισε την πλάτη του και απομακρύνθηκε με μεγάλες δρασκελιές.
- Δεν πιστεύουμε τα ίδια, αλλά μπορούμε να μιλήσουμε!
- Δεν μπορούμε!
- Πρέπει να μπορούμε! Είμαστε συνάνθρωποι, συμπολίτες, ζούμε στην ίδια χώρα, στον ίδιο πλανήτη. Πρέπει να μπορούμε να συνεννοηθούμε!
Κι όμως, δεν μπορέσαμε.

Κι άλλοι άνθρωποι, κι άλλες κουβέντες.
- Γιατί βρίζετε το χριστό μας; Θέλετε να βρίσουμε εμείς τη μάνα σας;
- Δεν βρίζω κανέναν, θέλω μόνο να δω το έργο.
- Το έργο βρίζει τον χριστό μας. Θέλεις να δείξω εγώ ένα έργο που να βρίζει τη μάνα σου;
- Η μάνα μου, όπως και η δική σου, είναι υπαρκτά πρόσωπα. Ο χριστός και η παναγία είναι ιδέες, υπάρχουν μόνο μέσα στο κεφάλι σου.
- Τι λες εκεί! Ο χριστός είναι αδελφός μου!
- Άλλο ο αδελφός σου, άλλο ο χριστός. Ο ένας είναι άνθρωπος, ο άλλος είναι πεποίθηση. Άλλο να βρίζω εσένα ή τους δικούς σου ανθρώπους, άλλο τις πεποιθήσεις σου.
- Για πες μου, θες να έρθω εγώ να βρίσω τις πεποιθήσεις σου;
- Βρίσε τες, ελεύθερα! Κορόιδεψέ τες, κάνε ό,τι θέλεις!
- Μπα; Για πήγαινε να βρίσεις τον Μωάμεθ μπροστά στους μουσουλμάνους, να δεις τι θα σου κάνουν!
- Και αυτό σημαίνει ότι δικαιολογείσαι να μου το κάνεις κι εσύ;
Τζίφος, αδιέξοδο.

Τουλάχιστον όμως μιλούσαν, ορισμένοι. Και μερικοί άκουγαν κιόλας. Όπως εκείνος που παρακολουθούσε τον διάλογό μου με τις χριστιανές μαινάδες που με έβριζαν χυδαία, και όταν γύρισα και τον ρώτησα:
- Εσύ πιστεύεις στον θεό.
- Ναι.
- Κοίταξε αυτούς τους ανθρώπους. Πιστεύεις ότι αυτή τη στιγμή διαπνέονται από το πνεύμα του θεού;
Δεν μίλησε. Έσκυψε το κεφάλι και απομακρύνθηκε.

Το ίδιο ερώτημα απηύθυνα και στους ιερείς που βρίσκονταν εκεί, με το σταυρό στο χέρι, αυτοί τουλάχιστον χωρίς να βρίζουν και να απειλούν, αλλά και χωρίς να προσπαθούν να συγκρατήσουν το ποίμνιό τους.
- Είστε ιερέας. Πείτε μου σας παρακαλώ, εγκρίνεται αυτό που συμβαίνει εδώ; Εγκρίνετε αυτή τη συμπεριφορά; Τι κάνετε για να την αποτρέψετε;
Σιγή ιχθύος, αδιαφορία πλήρης.

Πιο αποκαρδιωτικό απ' όλα, όμως, και από τις βρισιές και από τις απειλές και τα σπρωξίματα, ήταν η προτροπή που άκουγα διαρκώς από αστυνομικούς, από δημοσιογράφους, από ανθρώπους που είχαν έρθει να δουν την παράσταση, από τους λίγους διαδηλωτές που προσπαθούσαν να χαμηλώσουν τους τόνους, ακόμη και από έναν περαστικό:
- Άσ' το τώρα, άσ' το καλύτερα.
- Φύγε, κάνε πίσω, άσ' τους.
- Άσ' το σου λένε, δεν βλέπεις τι γίνεται;
- Άσ' τους παιδί μου, δεν παίρνουν από λόγια.
- Φύγε, άσ' το, φύγε, άσ' το.
Με έπιαναν από το χέρι και μαλακά προσπαθούσαν να με απομακρύνουν, μου χαμογελούσαν φιλικά, προστατευτικά.

Όχι, δεν φεύγω, όχι, δεν το αφήνω. Έχω δικαίωμα να είμαι εδώ. Έχω δικαίωμα να έχω μια διαφορετική άποψη. Έχω δικαίωμα να παρακολουθήσω ένα θεατρικό έργο της επιλογής μου. Έχω δικαίωμα να τα κάνω όλα αυτά, ακόμη κι αν ορισμένοι νιώθουν προσβεβλημένοι, ακόμη κι αν ενοχλούνται, ακόμη κι αν προσπαθούν να με απωθήσουν με τη βία, αφού έχουν εξαντλήσει τα νόμιμα μέσα χωρίς να το πετύχουν, αφού οι κατηγορίες κατά των συντελεστών κρίθηκαν αβάσιμες και τα ασφαλιστικά μέτρα παράνομα. Και θα ασκήσω αυτό μου το δικαίωμα, χωρίς να επιτρέψω στην βία και τον τραμπουκισμό να με πτοήσει.

Γιατί αν το αφήσω, αν κάνω πίσω, στον χώρο που θα αφήσω εκείνοι θα προχωρήσουν λίγο περισσότερο. Γιατί αν υποχωρήσω, εκείνοι θα νιώσουν λίγο πιο δυνατοί και πιο δικαιωμένοι. Γιατί αν φύγω, εκείνοι θα μείνουν και θα απλωθούν όσο που να μην μένει για μένα καθόλου χώρος πια. Γιατί αν δεν μείνω σταθερή στη θέση μου τώρα, κάποια στιγμή δεν θα μπορώ να βγω ούτε από την πόρτα του σπιτιού μου. Και αργά ή γρήγορα θα φτάσουν και μέσα στο ίδιο μου το σπίτι.

Γι' αυτό θα μείνω. Θα είμαι ο εαυτός μου, με τις απόψεις μου, στον τόπο μου. Δεν πρόκειται να φύγω.

Είμαι εγώ, και είμαι εδώ.

Κι εδώ θα μείνω.


http://aoratimelani.blogspot.gr/2012/10/blog-post_12.html

Πώς φτιάχνεται ένα μνημόνιο

του Γιώργου ΠροκοπάκηΈνα μοτίβο που επανέρχεται στα δυόμισι χρόνια της μνημονιακής ζωής μας είναι ο «λάθος σχεδιασμός» του Μνημονίου, οι ευθύνες (ή και επιδιώξεις) αυτών που το «επέβαλαν» και αυτών που το «αποδέχθηκαν». Το μοτίβο αυτό είναι πολιτικά βολικό: τραβάει εύκολα τη γραμμή ανάμεσα στους καλούς και τους κακούς, εξυπηρετεί όλων των ειδών τις θεωρίες συνωμοσίας, κάνει τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης «στιγμιαίο αδίκημα» με ευδιάκριτους ενόχους – στην ήπια εκδοχή του, διασκεδάζει το αιώνιο θύμα, τον ελληνικό λαό, που πάντα έχει μπροστά του κάποιους σκιτζήδες να τα κάνουν μαντάρα. Η «ευρωπαϊστική» εκδοχή του μοτίβου κατατέθηκε από τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σημίτη με τη διάγνωση του «μοιραίου πολιτικού λάθους» στην αποδοχή τον Μάιο 2010 της δανειακής σύμβασης χωρίς πρόβλεψη αυτόματης χαλάρωσης των δημοσιονομικών στόχων όταν διογκώνεται η ύφεση.

Στο κείμενο που ακολουθεί αναλύονται οι παράμετροι και οι περιορισμοί της εποχής και υποστηρίζεται πως, με τους διαθέσιμους ή εφευρεθέντες ευρωπαϊκούς μηχανισμούς, οι χρηματοδοτικοί περιορισμοί και το μέγεθος του προβλήματος καθόρισαν το δανειακό πλαίσιο. Παρά τα «οικονομικά αυτονόητα» της σχέσης ύφεσης και δημοσιονομικής προσαρμογής, η επιλογή της χαλάρωσης των στόχων απλώς δεν υπήρχε.

Ας μεταφερθούμε λοιπόν στο παρελθόν - Απρίλιος 2010. Η προσφυγή της Ελλάδας σε βοήθεια από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς (δεν προβλεπόταν κάτι τέτοιο, αλλά οι πολιτικοί της Ευρωζώνης το παρέκαμψαν) έχει αποφασισθεί. Τα επιτελεία εργάζονται πυρετωδώς για τη δόμηση ενός προγράμματος σωτηρίας. Το κόστος του προγράμματος είναι στο μυαλό όλων – πλην της ελληνικής κυβέρνησης βέβαια.αφού το ελληνικό πολιτικό προσωπικό ήταν (και παραμένει) εκπαιδευμένο μόνο να ξοδεύει, ανεξαρτήτως εάν υπάρχουν χρήματα.

Πώς εκτιμά κάποιος το κόστος ενός τέτοιου προγράμματος; Προφανώς, χρησιμοποιεί τα πιο αξιόπιστα στοιχεία που μπορεί να έχει, ώστε να εκτιμήσει τις ανάγκες. Οι ανάγκες είναι η κάλυψη των ελλειμμάτων και η αναχρηματοδότηση του χρέους. Έπρεπε επίσης να υπάρξει και μια πρόβλεψη για την ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος.

Τα ελλείμματα
Τον Απρίλιο 2010 η ελληνική οικονομία «έτρεχε» με έλλειμμα €36 δισ.., εκ των οποίων €24 δισ.. πρωτογενές και €12 δισ. τόκοι. Όσο υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα, ο ρυθμός αύξησης του χρέους δεν συγκρατείται και οι τόκοι αυξάνονται. Βασική παράμετρος, λοιπόν, είναι ο χρόνος μηδενισμού του πρωτογενούς ελλείμματος. Αν αυτό γίνει σε τρία χρόνια, απαιτούνται κάπου €40 δισ. σε τόκους και στην καλύτερη περίπτωση €35 δισ. για κάλυψη πρωτογενούς ελλείμματος – σύνολο €75 δισ. Αν γίνει σε τέσσερα χρόνια, απαιτούνται κάπου €60 δισ. σε τόκους και περίπου €50 δισ. σε ελλείμματα – σύνολο €110 δισ.. Αν γίνει σε πέντε χρόνια, απαιτούνται κάπου €80 δισ. σε τόκους και €60 δισ. σε ελλείμματα – σύνολο €140 δισ. Και πάει λέγοντας...

Η αναχρηματοδότηση του χρέους
Τα δάνεια έχουν ένα κακό: κάποτε αποπληρώνονται. Με τη λήξη ενός δανείου ή ομολόγου η χώρα - χωρίς πλεονάσματα - πρέπει να δανεισθεί για να ανχρηματοδοτήσει το χρέος της. Η εικόνα που είχαν μπροστά τους τα επιτελεία αποτυπώνεται ανάγλυφα στο πιο πρόσφατο (τότε) Χρονοδιάγραμμα Λήξης Χρέους της κεντρικής κυβέρνησης. Το διάγραμμα μεταφέρεται εδώ από το Δελτίο Δημόσιου Χρέους Νο 57, 31/3/2010. Διαβάζουμε λοιπόν: Πρόγραμμα τριετίας (Μάιος με Μάιο) απαιτεί την αναχρηματοδότηση χρέους €98 δισ.. Πρόγραμμα τετραετίας απαιτεί €130 δισ.. Πρόγραμμα πενταετίας απαιτεί €145 δισ..

Το σύνολο των αναγκών – Η πρώτη δανειακή σύμβαση
Τα επιτελεία απλώς αθροίζουν τα παραπάνω, τις προβλεπόμενες ανάγκες για κάλυψη ελλειμμάτων και τις βέβαιες απαιτήσεις αναχρηματοδότησης χρέους και προκύπτει ο προϋπολογισμός του προγράμματος. Έχουμε και λέμε λοιπόν:
Τριετές πρόγραμμα, ανάγκες, €173 δισ.
Τετραετές πρόγραμμα, ανάγκες, €240 δισ.
Πενταετές πρόγραμμα, ανάγκες, €285 δισ.

Έτρεξαν πάνω-κάτω οι επιτελείς, μίλησαν με τους προϊσταμένους τους οι οποίοι θα έπρεπε να φροντίσουν τις δεσμεύσεις πόρων και τις εκταμιεύσεις και κατέληξαν στο πρόγραμμα τριετίας. Πρόσθεσαν άλλα €10 δισ. για την κεφαλαιακή ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος και είχαμε το Μνημόνιο 1 και τη δανειακή του σύμβαση. Ποιός θα χρηματοδοτούσε το πρόγραμμα; Η μετέπειτα τρόικα έβαζε €110 δισ., το ελληνικό δημόσιο €73.2 δισ. - €8.2 δισ. από αποκρατικοποιήσεις και, στην πορεία προς την δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας, θα βγαίναμε στις αγορές να «σηκώσουμε» άλλα €65 δισ. Σύνολο €183.2 δισ. – το τριετές των επιτελών, συν τις εκτιμώμενες ανάγκες των τραπεζών. Για να πετύχει το πρόγραμμα (να μειωθούν τα ελλείμματα, κυρίως) υποχρεωτικά θα συνεισέφεραν και οι πολίτες - οπωσδήποτε με μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, αλλά και με το βαρύτερο τίμημα της ανεργίας. Η έκταση και το βάθος των επιπτώσεων εξαρτάται από τις λεπτομέρειες των προγραμματισμένων παρεμβάσεων και από τον τρόπο εφαρμογής τους.

Το περιβάλλον της εποχής και το τέλος του Μνημονίου 1
Να θυμηθούμε πως την άνοιξη του 2010 δεν υπήρχε κανενός είδους μηχανισμός για τη στήριξη κάποιας χώρας της Ευρωζώνης. Το αντίθετο μάλιστα: το ευρωπαϊκό «σύνταγμα» προέβλεπε ρητά πως δεν πρέπει να αναλαμβάνονται από κοινού προσπάθειες σωτηρίας. Μέχρι την τελευταία εβδομάδα του Απρίλη 2010, όλος ο κόσμος ανέβαζε το πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα (κατά παράβαση του no bail-out clause) στο αστρονομικό ποσό των €50 δισ. με €70 δισ. Το δάνειο των €110 δισ. εξέπληξε - ήταν το μεγαλύτερο που συνομολογήθηκε στην ιστορία και δεν ήταν εύκολη υπόθεση για κανέναν! Ας μην πάμε στις αντιδράσεις των βορειοευρωπαίων και να θυμηθούμε απλώς τον Θαπατέρο που πήρε την έγκριση του ισπανικού κοινοβουλίου με το καρώτο: «η Ισπανία θα βγάλει €110 εκατ. συμμετέχοντας στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας». Τα €30 δισ. συμμετοχής του ΔΝΤ είναι ποσόν πέντε φορές μεγαλύτερο από το απολύτως μέγιστο δικαίωμα χρηματοδότησης της Ελλάδας – έπρεπε να συναινέσουν η Βραζιλία και το Μάλι.

Η διάρκεια του ελληνικού προγράμματος υπαγορεύθηκε, αφ’ ενός, από οικονομικούς περιορισμούς και, αφ’ ετέρου, από την προφανή μη βιωσιμότητα του χρέους. Κάθε αναδιάρθρωση χρέους είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα (το ζήσαμε άλλωστε με την σειρά των εγχειρημάτων «γαλλική φόρμουλα»–PSI–PSI+ που κράτησε από τον Μάιο 2010 μέχρι τον Απρίλιο 2011) και ανεξάρτητα από τις επιθυμίες όποιων πολιτικών, δεν ήταν καν επιλογή την άνοιξη του 2010 – για όσους βέβαια απέκλειαν την επιθετική παύση πληρωμών. Το ζήτημα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους δρομολογήθηκε με τη συνέντευξη Τόμσεν στο Λονδίνο στις 16/9/2010 (την εποχή της πρώτης – και μόνης θετικής – αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος) και έγινε βεβαιότητα στην Ντοβίλ από τους Μέρκελ – Σαρκοζί ένα μήνα μετά.

Χωρίς καν να κοιτάξει κανείς τις λεπτομέρειες του Μνημονίου, είναι προφανές πως το ελληνικό πρόγραμμα κρεμόταν από μια κλωστή: την έγκαιρη και αποτελεσματική έξοδο στις αγορές. Από τη στιγμή που διαφαίνεται πως η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει τον αυτόνομο δανεισμό της, ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι ελλειματικός κατά €65 δισ., ανεξαρτήτως της πορείας εκτέλεσης ή της ύφεσης. Με το τέλος του 2010, οκτώ μόλις μήνες από την υπογραφή του, η αδυναμία επανεξόδου στις αγορές ήταν εμφανής και ή κάποιος έπρεπε να συμπληρώσει το χρηματοδοτικό κενό ή το Μνημόνιο είχε πεθάνει. Η «προσφορά» δημόσιας περιουσίας €50 δισ. από την ελληνική κυβέρνηση τον Φεβρουάριο και οι ρυθμίσεις (επιμήκυνση, επιτόκιο) του Μαρτίου 2010 ήταν οι τελευταίες, ανεπαρκείς, προσπάθειες να συντηρηθεί το πρόγραμμα εν ζωή.

Η ύφεση και τα οικονομικά του πρωτοετούς φοιτητή
Τα παραπάνω δίνουν την εικόνα του προγράμματος στήριξης της Ελλάδας ως ένα project προς εκτέλεση από κοινή ομάδα: το τεχνικό επιτελείο της τρόικας και την ελληνική κυβέρνηση. Ένα project με επί μέρους στόχους, υπο-έργα, χρονοδιαγράμματα εκτέλεσης και, κυρίως, προϋπολογισμό. Κάθε απόκλιση από τον προγραμματισμό δημιουργεί χρηματοδοτικό έλλειμμα (ή πλεόνασμα – αλλά πού!) το οποίο κάποιος πρέπει να το καλύψει. Αυτός ο κάποιος μπορεί να είναι ή η τρόικα ή η ελληνική οικονομία – κανείς άλλος δεν έχει φανεί. Η μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη και ενσωματωμένη στο σχεδιασμό ύφεση είναι μια απόκλιση που δημιουργεί χρηματοδοτικό κενό. Το κενό αυτό, αδυνατούντων ή μη επιθυμούντων των εταίρων (ας έχουμε πάντα κατά νου πως συζητάμε για αστρονομικά ποσά), καλείται να το καλύψει η ελληνική κυβέρνηση. Εάν δεν επιθυμεί να μπει η οικονομία της σε υφεσιακό σπιράλ, μπορεί να επιταχύνει τις διαρθρωτικές αλλαγές, να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις, να σχεδιάσει τα μέτρα που παίρνει. Διαφορετικά, το χρηματοδοτικό κενό του project θα το καλύψει η οικονομία και οι πολίτες αυτής της χώρας, με τα αλλεπάλληλα τσουνάμι μέτρων. Δυστυχώς, η ελληνική πλευρά ούτε καν την αρχική συμβατική της υποχρέωση για αποκρατικοποιήσεις €8.2 δισ. δεν θέλησε να τηρήσει!

Πολύ δημοφιλής απεδείχθη στην Ελλάδα η γνώση κάθε πρωτοετούς φοιτητή οικονομικών ότι σε περιόδους ύφεσης πρέπει να χαλαρώνουν τα δημοσιονομικά μέτρα και να αυξάνουν οι δημόσιες δαπάνες. Αρκεί βέβαια να υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Για πολλούς φαίνεται ότι η μόνη δυνατότητα που μπορούσε να υπάρξει, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προϋπολογισμού και με την σχεδόν αυτιστική άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις και διαρθρωτικές αλλαγές, ήταν η επιμήκυνση του προγράμματος, η παράταση επίτευξης των στόχων.

Σθεναρός υπερασπιστής της άποψης εμφανίζεται ο πρώην πρωθυπουργός κ. Σημίτης. Την περασμένη εβδομάδα χαρακτήρισε «μοιραίο πολιτικό λάθος» το γεγονός πως στο πρόγραμμα δεν υπήρχε πρόβλεψη χαλάρωσης των δημοσιονομικών στόχων και επιμήκυνση του προγράμματος μόλις η ύφεση ξεπερνούσε τα προβλεπόμενα. Προφανέστατα ορθή συνταγή – εφ’ όσον όμως ο χρηματοδότης του προγράμματος έβαζε στο τραπέζι λευκές επιταγές. Προφανέστατα ορθή και η επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης σήμερα για διετή επιμήκυνση του προγράμματος – αρκεί να βρεθεί κάποιος να την χρηματοδοτήσει!

Μνημόνιο χωρίς μοιραίο πολιτικό λάθος
Ας επιστρέψουμε στην αρχή του κειμένου και στα πέρα-δώθε των επιτελών με τους προϊσταμένους τους κατά τον σχεδιασμό του προγράμματος στήριξης και ας υποθέσουμε ότι κάποιος από τους επιτελείς, για να αποφευχθεί το μοιραίο πολιτικό λάθος πρότεινε τον Απρίλιο 2010 να συμπεριληφθεί πρόβλεψη χαλάρωσης των στόχων και επιμήκυνσης του προγράμματος σε περίπτωση ύφεσης βαθύτερης από την προβλεπόμενη. Πρότεινε δηλαδή να υπάρχει από την πρώτη στιγμή πρόβλεψη το πρόγραμμα, αντί για τριετές, να μπορεί να γίνει τετραετές (τουλάχιστον). Σε αυτή την περίπτωση έπρεπε αντί για προϋπολογισμό €183.2 δισ., να υπάρξουν δεσμεύσεις για προϋπολογισμό €250 δισ.! Η συμμετοχή της τρόικας στο πρόγραμμα γίνεται αυτομάτως €185 δισ. από €110 δισ. Στην προκειμένη περίπτωση, η παράταση της ύφεσης καθιστά εντελώς επισφαλή την έξοδο στις αγορές, οπότε ένα πρόγραμμα χωρίς «μοιραίο πολιτικό λάθος» έπρεπε να είχε πρόσβαση σε τροϊκανή χρηματοδότηση ύψους €250 δισ. για επιμήκυνση μόλις ενός έτους. Για επιμήκυνση δύο ετών, η τρόικα έπρεπε να είναι έτοιμη να «σπρώξει» στο τραπέζι σχεδόν €300 δισ. Μια λεπτομέρεια: όσο περισσότερο χρέος περνάει από τις αγορές στους θεσμούς, τόσο δυσκολότερη είναι η έξοδος στις αγορές. Δηλαδή, όχι μόνο έπρεπε η τρόικα να είναι έτοιμη να τριπλασιάσει σχεδόν την οικονομική υποστήριξη, αλλά να είναι έτοιμη να αναλάβει και άλλες υποχρεώσεις περαιτέρω αναχρηματοδότησης του χρέους.

Η εκ των υστέρων κριτική περί «πολιτικού λάθους» επειδή δεν προβλέφθηκε χαλάρωση του προγράμματος σε περίπτωση ύφεσης, πρέπει να προχωράει λίγο παρακάτω. Να προσδιορίζει τους όρους υπό τους οποίους, στην Ευρώπη του 2010, με την θεσμικά κατοχυρωμένη πρόβλεψη περί «μη διάσωσης», θα μπορούσε να διασφαλισθεί υποστήριξη €250 δισ. ή και €300 δισ. Να θυμίσουμε πάλι πως το δημόσιο χρέος στις 31/3/2010 ήταν €310 δισ.. Τα μεγέθη και μόνον φωνάζουν από μακριά πως η «ρήτρα χαλάρωσης λόγω υφεσιακών φαινομένων» θα ήταν στην ουσία πρόταση ανάληψης του συνόλου του χρέους της Ελλάδας από τους «θεσμούς». Τέτοια Ευρώπη δεν υπήρχε το 2010 – δεν υπάρχει ούτε σήμερα, δυόμισι χρόνια αργότερα. Αλλά και εάν υποθέσουμε πως υπήρχε (ή θα υπάρξει), οι πολιτικές προϋποθέσεις είναι γνωστές: περισσότερη ή πάρα πολλή Ευρώπη. Οι πολιτικοί όροι διαγράφονται στον ορίζοντα σήμερα (όχι το 2010!) αλλά ακόμη και οι φανατικότεροι των εν Ελλάδι ευρωπαϊστών αποφεύγουν να αναφερθούν σ’ αυτούς. Προτιμούν να περιορίζονται σε περιφερειακή κριτική για «μοιραία λάθη».

Τις επιπτώσεις αυτής της χαρακτηριστικής άνεσης με την «αυτονόητα οικονομικά ορθή» χαλάρωση για την αντιμετώπιση της ύφεσης ή την αποφυγή διάλυσης του κοινωνικού ιστού, τη ζούμε σήμερα. Η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί τη διετή επιμήκυνση του προγράμματος. Πρέπει όμως να βρεθεί χρηματοδότης! Επειδή κανείς άλλος δεν εμφανίζεται πρόθυμος μέχρι στιγμής, η διαχείριση του project «ελληνική διάσωση» καταφεύγει στον συνήθη ύποπτο, την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να επιτύχει χαλάρωση του προγράμματος χωρίς πρόσθετες οικονομικές δεσμεύσεις από την τρόικα και εξ ανάγκης συναινεί σε δυσανάλογα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα περικοπών. Δηλαδή, η απόκλιση από τους στόχους του προγράμματος με την επιμήκυνση δημιουργεί χρηματοδοτικό κενό το οποίο καλύπτουν οι Έλληνες πολίτες! Η δημοσιονομική χαλάρωση χωρίς πρόσθετη χρηματοδότηση επιστρέφει ως υφεσιακή ασφυξία.
Όσο η συζήτηση για το τι πήγε στραβά γίνεται με αναφορά σε ανύπαρκτη επιλογή, τόσο συσκοτίζει αντί να φωτίζει τα πράγματα. Λειτουργεί δε αποπροσανατολιστικά στη σημερινή συγκυρία.

Επιμύθιον
Για το μέγεθος του ελληνικού προβλήματος και τις συνθήκες της εποχής, η διέξοδος που παρείχε στη χώρα μας το Μνημόνιο1 ήταν η μόνη εναλλακτική της χρεοκοπίας. Τα μεγέθη και η παραβίαση των κανόνων υποδεικνύουν πως με τις τότε ευρωπαϊκές δομές, η Ευρωζώνη είχε σχεδόν φθάσει στα όριά της με το πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας. Το πρόβλημα με το Μνημόνιο 1 δεν ήταν η απουσία «ρητρών ύφεσης», αλλά ο εγγενής κίνδυνος αποτυχίας με την εξάρτησή του από τη γρήγορη έξοδο στις αγορές. Ακόμη και εάν όλα πήγαιναν ρολόι με τις παρεμβάσεις και τα μέτρα του αρχικού σχεδιασμού, χωρίς να βρεθούμε μπροστά σε βαθιά ύφεση, η έξοδος στις αγορές κάθε άλλο παρά ήταν εξασφαλισμένη.

Το «μοιραίο πολιτικό λάθος», αν έχει εννοια να μιλάμε για κάτι τέτοιο, ήταν η μη αναγνώριση του εγγενούς κινδύνου της «συγχρηματοδότησης» του προγράμματος από τις αγορές. Για τον έλεγχο του κινδύνου η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μπήκε στην ατζέντα της τρόικας από μιας αρχής και δρομολογήθηκε στη Ντοβίλ τον Οκτώβριο 2010. Αν, παρά τις λίγες πιθανότητες που είχε, πετύχαινε η εφαρμογή του Μνημονίου 1 και η Ελλάδα έβγαινε στις αγορές από τα μέσα του 2012, η τρόικα είχε λύσει – μέχρι την επόμενη κρίση – το ελληνικό πρόβλημα. Εάν δεν καταφέρναμε τον αυτόνομο δανεισμό μας, η αναδιάρθρωση του χρέους και η αυστηρή εποπτεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού περιόριζαν τον κίνδυνο των δανειστών ενώ εξασφάλιζαν την ελληνική συμμετοχή σε μια Ευρώπη δεύτερης ή τρίτης ταχύτητας. Η αναδιάρθρωση όμως έπρεπε να γίνει με τα ελλείμματα υπό έλεγχο. Η ελληνική διαχείριση επέλεξε να αντιμετωπίσει το πρόγραμμα περίπου όπως ένα Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, δηλαδή να μην κάνει παρά ελάχιστα όσον αφορά τις διαρθρωτικές αλλαγές, τίποτε όσον αφορά τις αποκρατικοποιήσεις και να περιμένει με το βολικό ιδεολόγημα της αναγκαστικής (για τους άλλους) σωτηρίας μας την επόμενη δόση κοροϊδεύοντας τους «ελεγκτές». Το αποτέλεσμα το βλέπουμε: έγινε η αναδιάρθρωση και συμμαζεύτηκαν τα ελλείμματα, με τεράστιο, όμως, κοινωνικό και οικονομικό κόστος, κι ακόμη το φως στο τούνελ δεν έχει φανεί. Οι καθυστερήσεις και η μεταρρυθμιστική απραξία της ελληνικής διαχείρισης δεν ήταν λάθος. Ήταν μοιραία επιλογή.

*Ο Γιώργος Προκοπάκης είναι σύµβουλος επιχειρήσεων σε θέµατα οργάνωσης και διαχείρισης πληροφοριών, πρώην καθηγητής στο Columbia University.

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.post&id=18837

Η βλακεία πάντα κερδίζει

Του Θεόδωρου Ζαρέτου

Ο οργανισμός ESM (European Stability Mechanism), διαθέτει 500 δις ευρώ για τη βοήθεια όλων των χωρών της ευρωζώνης που βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία.

Ο «οργανισμός» END (End National Debt) διαθέτει στην ελληνική κυβέρνηση τουλάχιστον 650 δις δολάρια (περίπου 510 δις ευρώ), δηλαδή πιο πολλά από όλη της ευρωζώνη, για να σώσει τη χώρα μας από το χρέος που οι αδίστακτοι τραπεζίτες μας επέβαλλαν, υποχρεώνοντας τις κυβερνήσεις μας να καταρτίζουν με το ζόρι ετήσιους προϋπολογισμούς με έλλειμμα περίπου 20 δις ευρώ και στη συνέχεια να τα δανείζονται κάθε χρόνο από τους δυτικούς τοκογλύφους τραπεζίτες και να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. Τα διαθέτει αυτά το END «έτσι χωρίς πρόγραμμα», σαν να λέει: «Άσε, δικοί μου οι καφέδες». Τι είναι αυτό το END; Πού βρεθήκανε ξαφνικά αυτά τα φίδια της ομογένειας, ποιοι και σε ποιες φασιστοφωλιές τα κλωσούσαν, περιμένοντας να επωαστούν την κατάλληλη στιγμή;

Ο πρόεδρος του END, κάποιος αρχιπατριώτης ονόματι Μανώλης Λαμπράκης, ιατρός καρδιολόγος παρακαλώ, με κάποιους εξ ίσου πατριωτικούς παρατρεχάμενους, τριγυρνάει σε ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια και ωσάν αντιμνημονιακό τοτέμ δημαγωγεί εδώ και καιρό ασχολίαστος, για να αποδείξει (τι άλλο;) ότι η σημερινή κυβέρνηση των γνωστών δοσιλόγων, προδοτών, γερμανοτσολιάδων, προσκυνημένων, χοντρών και άσχημων, είναι όργανο των δυτικών (πάντα) τοκογλύφων, που θέλουν να πιουν το αίμα του ελληνικού λαού (που είναι από το σόι του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη), σε αντίθεση με τους «δυτικούς», που είναι άγριοι από τα σόγια του Αττίλα, του Αλάριχου και του Βεργκικέτοριξ, προγόνων του 4ου Ράιχ της frau Μέρκελ, που ήρθε σήμερα για να επισημοποιήσει τη γερμανική κατοχή της χώρας μας, ώστε να μπορούμε ελεύθεροι πια από ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, να ανεβούμε στου Στρέφη που είναι και κοντά στα Εξάρχεια, αρχίζοντας την ένοπλη αντίσταση.

Κουστουμάτοι τηλεπαρουσιαστές τού κάνουν δύσκολες ερωτήσεις και εκείνος, με βαθυστόχαστο πατριωτικό ύφος, απαντά κοιτάζοντάς μας ασκαρδαμυκτί, κάνοντάς μας να νοιώθουμε έναν εθνικό ντοβρουτζά μπροστά στο κολοσσιαίο μέγεθος της εθνικής του προσφοράς.

Τα ίδια κανάλια, οι ίδιοι τηλεπαρουσιαστές, έχουν μέχρι σήμερα διαρκή πρωτιά στην παρουσίαση κάθε απίθανης περσόνας που η κρίση έφερε στο προσκήνιο, είτε πρόκειται για κρυπτοφασίστες τύπου Λαμπράκη, είτε για διάφορους γραφικούς πολίτες-οπλίτες, είτε για μπαρουφάκηδες οικονομικής αιδημοσύνης.

Το πρόβλημα δεν είναι καθόλου μικρό, καθόλου απλό, καθόλου αμελητέο. Το παρακάτω περιστατικό είναι πέρα για πέρα αληθινό και απολύτως ενδεικτικό του μεγέθους του. Συνέβη περίπου μία εβδομάδα πριν και ήμουν αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυς.

Τέσσερα κορίτσια και ένα αγόρι περίπου 25 ετών μπαίνουν στην καφετέρια κρατώντας κάτι ντοσιέ. Ζητούν καφέδες σε πλαστικά κύπελλα... Καθώς οι καφέδες ετοιμάζονται, τα παιδιά συζητούν για τα δις. που το END του Λαμπράκη χαρίζει στην Ελλάδα και απορούν που η κυβέρνηση δεν πάει να τα πάρει για να αποπληρώσει το χρέος της χώρας. Η περιέργειά μου είναι τέτοια, που αυθαίρετα ρωτώ τα παιδιά πώς βρέθηκαν πρωΐ-πρωΐ στις παρυφές της Αθήνας, στη συνοικία όπου βρίσκεται η καφετέρια. Μου απαντούν ότι είναι πτυχιούχοι γεωπόνοι που προσλήφθηκαν με πεντάμηνη σύμβαση από το Δήμο, μέσω κάποιου επιδοτούμενου προγράμματος. Μπαίνω διακριτικά στην κουβέντα και ρωτώ αν τους περνά από το μυαλό το ενδεχόμενο να είναι απατεώνες ή προβοκάτορες αυτοί οι τύποι με τα 650 δις δολάρια. Η απάντηση ήρθε από ένα από τα κορίτσια και την μεταφέρω αυτολεξεί:

-Ξέρετε, εμείς πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση θέλει να συνεχίσει με το ΔουΝουΤου, γι’ αυτό συκοφαντεί όσους θέλουνε να βοηθήσουν!

Δεν είπα απολύτως τίποτα. Αν έλεγα, θα είχα πει πάνω κάτω τα εξής:

«Έχετε καταλάβει ότι είστε ένα θλιβερό δείγμα μορφωμένων και ταυτόχρονα αστοιχείωτων νέων ανθρώπων, που δεν μπορούν ούτε καν να σκεφθούν λογικά;»

«Έχετε καταλάβει ότι δεν είστε παρά πτυχιούχοι πολιτικοί βλάκες;»

« Έχετε σκεφτεί ότι ο μόνος εργοδότης που μπορεί να σας εμπιστευτεί, είναι αυτός που δεν ενδιαφέρεται για το μαγαζί του, δηλαδή το ελληνικό δημόσιο;»

«Έχετε σκεφτεί ότι ο νεαρός πολιτικάντης με το κοκκοράκι, που θρηνούσε δύο χρόνια πριν για λογαριασμό σας, για «τη γενιά των επτακοσίων ευρώ», παίζει το παιχνίδι του κάθε σκοτεινού τύπου, του κάθε καραγκιόζη που η κρίση έφερε στο προσκήνιο;»

«Οι καθηγητές και οι εξ ίσου με σας πολιτικά αγράμματοι φοιτητικοί συνδικαλιστές, σας είπαν ποτέ ότι «εκεί έξω» πληρώνουν ανάλογα με τα πραγματικά προσόντα σας και όχι ανάλογα με την επιστημοσύνη που προμηθευτήκατε στη διάρκεια της παρατεταμένης κατάληψης που κατ’ ευφημισμόν αποκαλείτε "ακαδημαϊκές σπουδές";"

Τα παιδιά πήραν τους καφέδες και τα ντοσιέ τους και τα είδα να μπαίνουν στο μικρό πευκόφυτο άλσος, απέναντι από την καφετέρια. Σκέφτηκα ότι θα έλεγχαν προσεκτικά τη χλωρίδα του άλσους για πιθανές ασθένειες και κάποια στιγμή, μετά από αρκετές επισκέψεις, θα συντάσσανε μία έκθεση προς την κατάλληλη υπηρεσία του Δήμου και ως ειδικοί, θα τους λέγανε τι να κάνουν για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που είχαν εντοπίσει. Τότε ο προϊστάμενος της υπηρεσίας θα τα καλούσε και στα πλαίσια της εκπαίδευσής τους θα τους ανέλυε την οικονομική αδυναμία του Δήμου να υλοποιήσει τις προτάσεις τους, με τόσες άδικες περικοπές που η κυβέρνηση (που λέγαμε πιο πάνω) επέβαλε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, παρ’ όλο που αυτή είναι το λίκνο της άμεσης (παρακαλώ) δημοκρατίας, με αποτέλεσμα τα πεύκα του άλσους να καταστραφούν από τη βαμβακίαση, ενώ ταυτόχρονα θα απειλείται και η αμεσότητα της τοπικής αυτοδιοικητικής δημοκρατίας, λόγω περικοπών.

Επειδή κανείς τους δεν θα είχε άλλη δουλειά να κάνει, θα συνέχιζαν τη συζήτηση που προφανώς θα άγγιζε τους ευαίσθητους χώρους της πολιτικής. Από κει και πέρα, θα ήταν εντελώς αναμενόμενο να συμφωνήσουν όλοι (και ο προϊστάμενος) ότι η μόνη σωτηρία για τα πεύκα θα ήταν τα 650 δις δολάρια του προέδρου του END, που η κυβέρνηση εξακολουθούσε εντελώς ανεξήγητα να μην τα θέλει.

http://www.metarithmisi.gr/el/readAuthors.asp?authorID=249&page=1&textID=12812&sw=1280

Ε - Ε - Έρχεται

Σύγχρονοι Γερμανοτσολιάδες υποδέχονται την Α. Μέρκελ στην Ελλάδα

Την Τρίτη έρχεται επιτέλους!

Έρχεται η πηγή του κακού για τους Έλληνες, ο δαίμονας που έχει βάλει σκοπό της ζωής του (σε συνεργασία με τον Κίσινγκερ βεβαίως βεβαίως...) να καταστρέψει το Ελληνικό Έθνος!

Ποιος από τους αθώους κατοίκους των ιερών χωμάτων της Ελλάδας φανταζόταν τι μας περιμένει την αποφράδα ημέρα της 22ης Νοεμβρίου του 2005, μέρα που το έθνος των απογόνων του ναζισμού εξέλεγε την Άνγκελα Μέρκελ στο αξίωμα της Καγκελαρίου;

Κι όμως από τότε οι υποχθόνιοι είχαν βάλει σε λειτουργία το σατανικό σχέδιό τους: Την υποδούλωση της Ελλάδας!

"Αφού οι Έλληνες δεν υποδουλώνονται με τα όπλα, θα τους υποδουλώσουμε με τον εκβαρβαρισμό", είπαν...

Κι ήταν ένα τόσο καλά οργανωμένο σχέδιο που δεν πήρε παρά μερικά χρόνια για να γίνουν εμφανή τα απεχθή αποτελέσματά του.

Μέσα σε λίγο καιρό οι Έλληνες άρχισαν να φοροδιαφεύγουν (όσο απίστευτο κι αν ακούγεται)!!!

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι έμποροι, άρχισαν να μην κόβουν αποδείξεις, να δηλώνουν ψευδώς υποπολλαπλάσια των πραγματικών εσόδων και να μην αποδίδουν το ΦΠΑ στο κράτος!

Οι δημόσιοι υπάλληλοι άρχισαν να διορίζονται με μέσον, να φεύγουν από την υπηρεσία τους εν μέσω ωραρίου και να εισπράττουν αμοιβή για μη δεδουλευμένες υπερωρίες! Μερικοί μάλιστα - άκουσον άκουσον - έφταναν στο σημείο να εκβιάζουν πολίτες, ζητώντας τους χρήματα για να κάνουν κανονικά τη δουλειά τους!!

Οι γιατροί άρχισαν να υπερσυνταγογραφούν φάρμακα, να ζητάνε φακελάκι από τους ασθενείς και να παίρνουν μίζες από τις φαρμακευτικές εταιρίες!

Στα νοσοκομεία ειδικά άρχισαν να γίνονται προμήθειες φαρμάκων και υλικού σε τιμές εξωφρενικά μεγαλύτερες από τις πραγματικές!

Οι αγρότες άρχισαν να εισπράττουν επιδοτήσεις χωρίς να αναβαθμίζουν την παραγωγική τους διαδικασία και να απασχολούν ανασφάλιστους παράνομους μετανάστες στα χωράφια τους με μηδαμηνό μεροκάματο!

Κρατικοί υπάλληλοι άρχισαν να πλαστογραφούν παραστατικά με αποτέλεσμα να κλέβουν εκατοντάδες χιλιάδες, ως εκατομμύρια ευρώ από το κράτος!

Δημόσιοι λειτουργοί και γιατροί άρχισαν να βεβαιώνουν ψευδώς προβλήματα υγείας σε πολίτες ώστε οι τελευταίοι να εισπράττουν αναπηρικές συντάξεις!

Πολίτες άρχισαν να εισπράττουν παράνομα συντάξεις συγγενικών τους προσώπων που δεν βρίσκονταν πια ανάμεσά μας...

Πολίτες με υψηλά εισοδήματα τα οποία επιμελώς απέκρυπταν άρχισαν να εισπράττουν επιδόματα ανεργίας!

Πολίτες άρχισαν να χτίζουν αυθαίρετα κτίσματα σε καταπατημένες δασικές εκτάσεις!

Πολίτες άρχισαν να "σβήνουν" μέσω γνωριμιών τους, κλήσεις που είχαν δεχθεί για παραβιάσεις του Κ.Ο.Κ!

Πολίτες άρχισαν να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς χωρίς να πληρώνουν εισητήριο!

Πολίτες άρχισαν να βάζουν "βύσμα" για την ευνοϊκή τους τοποθέτηση/μετάθεση κατά τη θητεία τους στον Ελληνικό Στρατό, σε βάρος όσων δεν είχαν γνωριμίες!

Πολίτες άρχισαν να πετάνε τα σκουπίδια τους σε δρόμους, χωράφια, δάση, παραλίες κι όχι σε κάδους απορριμμάτων ή κάδους ανακύκλωσης!

Πολίτες άρχισαν να τρέχουν σαν μανιακοί στους δρόμους (και να σκοτώνονται επίσης) , να παραβιάζουν τον κόκκινο σηματοδότη, να παρκάρουν πάνω σε πεζοδρόμια και πλατείες, να διπλοπαρκάρουν, να μην παραχωρούν προτεραιότητα όταν είναι υποχρεωμένοι, να... να... να...

Άρχισαμε να μη σεβόμαστε ο ένας τον άλλο και συνεπώς να μη σεβόμαστε τους ίδιους μας τους εαυτούς!

Και τώρα, ο δαίμονας αυτός, που εξευτέλισε τόσο την Ελλάδα, έρχεται τροπαιούχος να ζήσει το δικό του θρίαμβο, επί των επιμελώς εκβαρβαρισμένων θυμάτων της.

Αλλά τα θύματα κάποια στιγμή ξυπνάνε και αντιδρούν και ξεσηκώνονται.

Κι αυτή η ώρα έχει έρθει για εμάς.

Όλοι στους δρόμους λοιπόν την Τρίτη, να δείξουμε στην κυρία αυτή ποιοι πραγματικά είμαστε! Ας είναι παλλαϊκός ο ξεσηκωμός κι ας δονεί ένα και μόνο σύνθημα τους ουρανούς:

"Χαίρε Άνγκελα, οι αυτόχειρες σε χαιρετούν"!